poezio.net - Gedicht

Verfasser [Vorname]	Titel	Sprache	Erscheinung	Kennung	letzte Änderung	Ansicht
Manfredo Ratislavo	Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto	Esperanto		Arg-228-114	2014-04-18 18:28 Manfred	nur diese entfernen
Friedrich Wilhelm Weber	* Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau	Deutsch		Arg-227-114	2014-04-18 18:36 Manfred	nur diese entfernen
N. N. 26	Tredecim tiliae, cantus primus	Latein	1890 ?	Arg-1169-114	2012-04-02 22:23 mgr	nur diese hinzufügen

Friedrich Wilhelm Weber, Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau		Friedrich Wilhelm Weber, Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto

		übersetzt von Manfredo Ratislavo

		Neto²⁾

1 Wonnig ist’s, in Frühlingstagen		1 Rave estas, en printempo
Nach dem Wanderstab zu greifen		kun migradbastono sia
Und, den Blumenstrauß am Hute,		kaj floreto ĉe l’ ĉapelo
Gottes Garten zu durchstreifen.		iri tra l’ ĝardeno Dia.³⁾

2 Oben ziehn die weißen Wolken,		2 Supre iras blankaj nuboj,
Unten gehn die blauen Bäche,		sube riveretoj klaraj,
Schön in neuen Kleidern prangen		nove vestis sin herbejoj
Waldeshöh’ und Wiesenfläche.		kaj altaĵoj montarbaraj.

3 Auf die Bleiche bringt das Mädchen,		3 Blankigejen portas ino,
Was der Winterfleiß gesponnen,		kion ŝpinis ŝi sur rado,
Und dem Hain erzählt die Amsel,		enarbuste kantas merlo
Was im Schnee sie still ersonnen.		post dumvintra silentado.

4 Sind es auch die alten Töne,		4 Kvankam estas ja malnovaj
Die bekannten, längst vertrauten,		kantoj, longe jam konataj,
Doch die Bleicherinnen lauschen		la knabinoj aŭskultadas
Gern den süßen, lieben Lauten.		je la sonoj tre amataj;

5 Gern den süßen, lieben Lauten,		5 je la sonoj tre amataj,
Die in Berg und Tal erklingen;		super mont’ kaj val’ sonantaj;
Hirtenbub’ und Köhlerknabe		karbfaristoj kaj paŝtistoj
Horchen auf um mitzusingen;		ekaŭskultas kunkantantaj;

6 Mitzusingen frisch und freudig		6 ekaŭskultas kunkantantaj
Nach des Winters langen Schmerzen;		post la longaj vintraj horoj;
All die halbvergeßnen Lieder		preskaŭ forgesitaj kantoj
Werden wach im Menschenherzen.		revekiĝas en la koroj.

7 Halbvergeßne alte Lieder		7 Preskaŭ forgesitaj kantoj
Werden wach in meiner Seele:		revekiĝas nun en mia
Hätt’ ich nur, sie auszusingen,		menso, kanti volus ilin,
Wilde Amsel, deine Kehle! -		merlo, mi per gorĝo via!

8 Was die Linde mir erzählte,		8 Tion, kion susurante
Was der Eichengipfel rauschte,		rakontadis la tilioj,
Wenn ich abends ihrer Blätter		kiam mi la paroladojn
Heimlichen Gesprächen lauschte;		subaŭskultis de l’ folioj;

9 Was die muntern Bäche schwatzten		9 kion al mi riveretoj
Hastig im Bergunterrennen,		babiladis kuregantaj
Wilde Knaben, die nicht schweigen		de la montoj kiel knaboj,
Und nicht ruhig sitzen können;		resti loke ne povantaj;

10 Was die Zwerge mir vertrauten,		10 kion en arbaroj foraj
Die in fernen Waldrevieren		al mi konfidintaj estas
Still in Spalten und in Klüften		nanoj, kiuj en rokfendoj
Ihren kleinen Haushalt führen;		vivas kaj dumvive restas;

11 Was auf mondbeglänztem Anger		11 kion lispis al mi elfoj
Ich die Elben lispeln hörte;		sur herbejoj lunumitaj;
Was mich des ergrauten Steines		kion min instruis ŝtonoj
Moosumgrünte Inschrift lehrte;		grizaj kaj de musk’ kovritaj;

12 Dies und was ich las in staub’gen		12 tion, krome tion, kion
Lederbänden und in alten		legis mi en disfalantaj
Halberloschnen Pergamenten,		pergamenoj kaj volumoj,
Will zum Liede sich gestalten.		formu mi al versoj kantaj.

13 Nebelbilder steigen dämmernd		13 Bildoj el pratemp’ nebula
Aus der Vorzeit dunklen Tagen;		antaŭ mi nun supreniĝas;
Wispern hör’ ich ihre Stimmen,		voĉoj de lament’ kaj ĝojo
Freudenlaute, Zürnen, Klagen.		flustre al mi ekaŭdiĝas.

14 Männer, die vor tausend Sommern		14 Viroj, antaŭ mil’ da jaroj
Durch den Nethegau geschritten,		tra la Net-distrikt’ irintaj,
Heidenleute, Christenleute,		la paganoj, la kristanoj,
Was sie lebten, was sie litten;		homoj tie ĉi vivintaj;

15 Eines Sachsenjünglings Kämpfe		15 juna Sakso, malamikon
Mit dem Landesfeind, dem Franken,		Frankan kontraŭbatalinta,
Und in eigner Brust die schwersten		kun si mem en propra brusto
Mit den eigenen Gedanken;		pli obstine luktadinta;

16 Einer Jungfrau stilles Weinen,		16 ploro de virgin’, kolero
Einer Greisin finstres Grollen,		morna de maljunulino,
Runensang und Racherufe,		runokantoj, venĝovokoj
Die aus Weibermund erschollen;		el la buŝo de virino;

17 Frommer Mönche weises Walten		17 laborado de monaĥoj
Im Konvent zu Dreizehnlinden,		en Konvent’ Dektritilia,
Sanft bemüht durch Lieb’ und Lehre		klopodantaj ame venki
Trotz und Wahn zu überwinden;		spiton per agado pia;

18 Ihr Hymnen, gottesfrohe,		18 ĝojaj himnoj de ĉi tiuj,
Die bei Tag und Nacht erklangen,		tage, nokte sonadintaj,
Die den Sieg des Christenkreuzes		venkon de la Krista kruco
Jubelnd in die Berge sangen;		en la montojn jubilintaj;

19 Und darein des Waldes Rauschen		19 susurado de l’ arbaro,
Und dazu der Brandung Stöhnen:		surfĝemado eĉ aldone:
Alles will zu einem Liede		ĉio ĉi en unu kanton
Dumpf und hell zusammentönen.		volas nun kuniĝi sone.

20 Sei’s, und sei es euch gesungen,		20 Estu ĝi por vi kantata,
Die ihr wohnt an Ems und Lippe,		homoj el la oriento,
Ruhr und Diemel, Neth’ und Emmer:		nordo, sud’ aŭ okcidento:
Alle seid ihr edler Sippe;		Estas vi de nobla gento.

21 Alle sprecht ihr eine Sprache,		21 Havas vi ja unu lingvon,
Frommer Mutter biedre Söhne,		ĉu malmolan en montaro,
Ob sie rauh im Waldgebirge,		aŭ ĉu mola tiu estas,
Weich in Sand und Heid’ ertöne.		se vi loĝas ĉe la maro.

22 Kinder ihr der Sachsengaue,		22 Vi infanoj de Saksujo,
Nehmt das Beste, was ich habe:		prenu mian etan donon:
Gern gereicht, ist unverächtlich		same kiel ne despektu
Auch des kleinern Mannes Gabe.		oni la malmultan monon.

23 Denkt, ich böt’ euch Heideblumen,		23 Pensu, ke por vi mi plukis
Eine Handvoll, die ich pflückte,		belajn florojn en kamparo,
Als mit herbstlich gelben Laube		kiam jam aŭtune flave
Sich bereits der Osning schmückte.		sin ornamis la montaro.

24 Rügt es nicht, wenn ich den Helden		24 Se mi pentris la heroon
In der Heimat Farben male;		tro hejmlande, tiam sciu,
Dünkt er manchmal euch ein Träumer,		ke li estis ja Vestfalo,
Nun, er war ja ein Westfale:		kaj revulo estas tiu:

25 Zäh, doch bildsam, herb, doch ehrlich,		25 Malcedema, tamen milda
Ganz wie ihr und euresgleichen,		kaj honesta li ja estas,
Ganz vom Eisen eurer Berge,		kiel fer’ kaj kverkoj viaj,
Ganz vom Holze eurer Eichen.		kiuj ĉiam firmaj restas.

26 Heut noch ist bei euch wie nirgend		26 Ĝis hodiaŭ konserviĝis
Väterbrauch und Art zu finden;		la prapatra moro via;
Darum sei es euch gesungen,		tial por vi tiu kanto
Dieses Lied von Dreizehnlinden.		de l’ Konvent’ Dektritilia!

27 Doch ein Uhu murrt dawider:		27 Sed mokulo grumble plendas:
„Rauh sind deines Sanges Töne,		„Ne edifas la rakonto,
Und der Netheborn, der dunkle,		kaj la fonto de la Neto
Deucht mir kein Hippokrene.		ja ne estas muza fonto.

28 Laß das Leiern, laß das Klimpern!		28 Lasu la gurdadon tedan,
O es schafft dir wenig Holdes;		enuigas lir-sonoro;
Beßres Klingen, bestes Klingen		pli agrabla al mi ŝajnas
Scheint das Klingen mir des Goldes.		la sonoro de la oro.

29 Und die eigne Haut zu pflegen,		29 Por si mem nur zorgu ĉiu,
Ist vor allem mir das erste;		flegu li nur haŭton sian;
Bau im Garten deine Rüben,		vi kulturu viajn rapojn
Bau im Felde deine Gerste!		kaj surkampe grenon vian!

30 Laß die schimmligen Scharteken		30 Lasu vi la volumaĉojn
Unterm Kessel rasch verrauchen:		forfumiĝi sub kaldrono:
Kohlen sind’s, die wir bedürfen,		nur de karbo, fer’, maŝinoj
Dämpfe sind es, die wir brauchen!¹⁾		estas ja al ni bezono.

31 All den Wust papierner Träume,		31 La amasoj putriĝantaj
Grubenschätze, die vermodern,		de la sonĝoj surpaperaj,
Daß sie endlich nützlich werden,		ke utilu ili fine,
Unterm Kessel laß sie lodern!		flamu sub kaldronoj feraj!

32 Nur das Einmaleins soll gelten,		32 Rad’, levilo kaj martelo,
Hebel, Walze, Rad und Hammer;		gravas la matematiko;
Alles andre, öder Plunder,		malvaloras ja alio,
Flackre in der Feuerkammer.		nur validu la tekniko!

33 Mag es flackern, mag es flammen,		33 Flagru, fajro, flamu arde,
Daß die Wasser sprühn und zischen		ke la akvoj vaporiĝu,
Und der Welt zerrissne Stämme		kaj la gentoj de la mondo
Hastig durcheinander mischen;		haste inter si miksiĝu.

34 Denn das große Ziel der großen		34 Ĉar la celo de l’ estonto
Zukunft ist die Einerleiheit,		estas ja la unueco;
Schrankenloseste Bewegung		senbarila moviĝado
Ist die wahre Völkerfreiheit.		estas vera libereco.

35 Laß da Klimpern, laß das Leiern,		35 Lasu do la lir-gurdadon!
Wer erfreut sich solchen Schalles?		Kiun tio ĉi ĝojigas?
Beßres Klingen, bestes Klingen		La sonoro de l’ metalo
Ist das Klingen des Metalles.“ -		multe pli ja plezurigas.“ -

36 Gelber Neidhart, alter Uhu,		36 Mi komprenas vin, mokulo,
Wohl versteh’ ich deine Meinung:		olda, morna enviulo;
Bist du doch der seelenfrohen		vi ja estas de la bela
Gotterlösten Welt Verneinung!		Dia mondo kontraŭulo!⁴⁾⁵⁾

37 O du möchtest sie im Mörser		37 Volas vi ĝin en pistujo
Erst zerstäuben und zerreiben,		disfrotadi kaj polvigi,
Um in Tiegel und Retorte		en krisolo kaj retorto
Dann den Geist ihr auszutreiben!		poste ĝin senspiritigi!

38 O du würfst sie in die Arme		38 Ĵetus vi ĝin en la faŭkon
Gern dem Moloch unsrer Tage,		de l’ moloko ja volonte,
Daß sie ganz in Rauch zergehe		ke neniu homo konu
Nach Sibyllenwort und Sage!		ĉi belaĵon plu estonte!

39 Alte Uhu, gelber Neidhart,		39 Vi mokulo morna, malgraŭ
Mag’s dich ärgern und verdrießen:		viaj mokoj kaj ĉagreno
Dennoch grünt ein reicher Garten,		tamen belaj rozoj floras
Wo der Menschheit Rosen sprießen.		en la homa florĝardeno.

40 Dennoch blüht die weiße Lilie,		40 Tamen floras sorĉlilio;
Und im Grottenheiligtume,		en sankteja groto ia,
In des Waldes fernstem Tale		en arbara valo fora,
Träumt die stille blaue Blume.		sonĝas ja la flor’ magia.

41 Dennoch klingt es aus den Lüften,		41 Tamen sonas el krepuska
Aus des Haines Dämmerungen,		arbareto, el aero,
Und die Amsel hat ihr letztes		kaj la merlo ne jam kantis
Lied noch lange nicht gesungen;		lastan kanton sur la Tero.

42 Und die Nachtigall im Busen,		42 Kaj la najtingalo kantos
Sie wird jubeln, sie wird klagen		plende en la primavero,
Jeden Lenz, solang auf Erden		jubilante, dum ankoraŭ
Rosen glühn und Herzen schlagen.		batas koroj sur la Tero.

Verfasser dieses deutschen Gedichtes ist Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05).		Übersetzung des deutschen Gedichtes "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" von Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, 1813-12-25 - †1894-04.05) ins Esperanto durch Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, 1938-11-04).

1) En la originalo tekstas tiu linio: Dämpfe sind’s, die wir gebrauchen!		2) La Neto estas malgranda rivero enfluanta en la riveron Vezero, kiu fluas tra okcidenta norda Germanio en la Nordan Maron.
		3) aŭ eble pli konforme al la originalo kaj laŭ la traduko de Adolph Macho el la jaro 1932: vagi tra l' ĝardeno Dia. (La manuskripto troviĝas en la Esperanto-Muzeo en Vieno.
		4) aŭ eble ankaŭ:\\Mi komprenas ja, mokulo,\\tiun vian opinion;\\ĉar kontraŭas vi la savon\\de la mondo, neas Dion!
		5) aŭ:\\vi ja estas de la mondo\\Di-savita kontraŭulo

Friedrich Wilhelm Weber,Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau

Friedrich Wilhelm Weber,Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto

Friedrich Wilhelm Weber,
Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau

Friedrich Wilhelm Weber,
Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto