zum Ausdrucken exportieren: Hochformat (PDF)
Querformat (PDF)
| [nur Standard-Exportformate zeigen]
weitere Exportformate: einfacher Text LaTeX LaTeX Querformat DVI DVI Querformat Postscript Postscript Querformat | [zum Buch hinzufügen] [Buch löschen] |
Verfasser [Vorname] | Titel | Sprache | Erscheinung | Kennung | letzte Änderung | Ansicht |
---|---|---|---|---|---|---|
Manfredo Ratislavo | Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto | Esperanto | Arg-228-114 | 2014-04-18 18:28 Manfred | nur diese entfernen | |
Friedrich Wilhelm Weber | * Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau | Deutsch | Arg-227-114 | 2014-04-18 18:36 Manfred | nur diese entfernen | |
N. N. 26 | Tredecim tiliae, cantus primus | Latein | 1890 ? | Arg-1169-114 | 2012-04-02 22:23 mgr | nur diese entfernen |
Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | ||
übersetzt von Manfredo Ratislavo | übersetzt von N. N. 26 | |||
Neto2) | ||||
1 Wonnig ist’s, in Frühlingstagen | 1 Rave estas, en printempo | 1. Juvat ambulare vere | ||
Nach dem Wanderstab zu greifen | kun migradbastono sia | Verna prata permigrare, | ||
Und, den Blumenstrauß am Hute, | kaj floreto ĉe l’ ĉapelo | Floribus vestire comas | ||
Gottes Garten zu durchstreifen. | iri tra l’ ĝardeno Dia.3) | Hortum Dei perlustrare. | ||
2 Oben ziehn die weißen Wolken, | 2 Supre iras blankaj nuboj, | 2. Nubes altae volant alte, | ||
Unten gehn die blauen Bäche, | sube riveretoj klaraj, | Rivi manant argentosi; | ||
Schön in neuen Kleidern prangen | nove vestis sin herbejoj | Nova veste lactant arva, | ||
Waldeshöh’ und Wiesenfläche. | kaj altaĵoj montarbaraj. | Saltus frondent nemorosi. | ||
3 Auf die Bleiche bringt das Mädchen, | 3 Blankigejen portas ino, | 3. Quod hiberna nocte nevit, | ||
Was der Winterfleiß gesponnen, | kion ŝpinis ŝi sur rado, | It puella persolare, | ||
Und dem Hain erzählt die Amsel, | enarbuste kantas merlo | Merula, quod clam discebat, | ||
Was im Schnee sie still ersonnen. | post dumvintra silentado. | Luco gestit decantare. | ||
4 Sind es auch die alten Töne, | 4 Kvankam estas ja malnovaj | 4. Quamvis nota cantilena | ||
Die bekannten, längst vertrauten, | kantoj, longe jam konataj, | Sit cantata, decantata, | ||
Doch die Bleicherinnen lauschen | la knabinoj aŭskultadas | Est puellae tamen suavis, | ||
Gern den süßen, lieben Lauten. | je la sonoj tre amataj; | Semper dulcis, semper grata. | ||
5 Gern den süßen, lieben Lauten, | 5 je la sonoj tre amataj, | 5. Semper dulcis, semper grata | ||
Die in Berg und Tal erklingen; | super mont’ kaj val’ sonantaj; | Valles personat et colles; | ||
Hirtenbub’ und Köhlerknabe | karbfaristoj kaj paŝtistoj | Et auscultans lactus puer | ||
Horchen auf um mitzusingen; | ekaŭskultas kunkantantaj; | Comitatur modos molles. | ||
6 Mitzusingen frisch und freudig | 6 ekaŭskultas kunkantantaj | 6. Molles modos, quos hibernae | ||
Nach des Winters langen Schmerzen; | post la longaj vintraj horoj; | Moestae noctes reticebant; | ||
All die halbvergeßnen Lieder | preskaŭ forgesitaj kantoj | Reviviscant cantus laeti | ||
Werden wach im Menschenherzen. | revekiĝas en la koroj. | Nunc in sinu, qui latebant. | ||
7 Halbvergeßne alte Lieder | 7 Preskaŭ forgesitaj kantoj | 7. Obsoletum modulamen | ||
Werden wach in meiner Seele: | revekiĝas nun en mia | Hoc et illud sonat vivum, | ||
Hätt’ ich nur, sie auszusingen, | menso, kanti volus ilin, | Ut vox merulae canora | ||
Wilde Amsel, deine Kehle! - | merlo, mi per gorĝo via! | Melos meum sit festivum. | ||
8 Was die Linde mir erzählte, | 8 Tion, kion susurante | 8. Rami quercus tiliaeque, | ||
Was der Eichengipfel rauschte, | rakontadis la tilioj, | Quae narrabant clandestina | ||
Wenn ich abends ihrer Blätter | kiam mi la paroladojn | Et arcana mihi verba | ||
Heimlichen Gesprächen lauschte; | subaŭskultis de l’ folioj; | Hora sacra vespertina. | ||
9 Was die muntern Bäche schwatzten | 9 kion al mi riveretoj | 9. Rivi celeri decursu | ||
Hastig im Bergunterrennen, | babiladis kuregantaj | Murmurantes, non tacentes; | ||
Wilde Knaben, die nicht schweigen | de la montoj kiel knaboj, | Laeti pueri sedere | ||
Und nicht ruhig sitzen können; | resti loke ne povantaj; | Et silere non ferentes. | ||
10 Was die Zwerge mir vertrauten, | 10 kion en arbaroj foraj | 10. Inter frandos sedi rerum | ||
Die in fernen Waldrevieren | al mi konfidintaj estas | Auscultator arcanarum, | ||
Still in Spalten und in Klüften | nanoj, kiuj en rokfendoj | Quos in aurem crediderunt, | ||
Ihren kleinen Haushalt führen; | vivas kaj dumvive restas; | Mihi numina silvarum. | ||
11 Was auf mondbeglänztem Anger | 11 kion lispis al mi elfoj | 11. ............................ | ||
Ich die Elben lispeln hörte; | sur herbejoj lunumitaj; | ................................ | ||
Was mich des ergrauten Steines | kion min instruis ŝtonoj | ................................ | ||
Moosumgrünte Inschrift lehrte; | grizaj kaj de musk’ kovritaj; | ................................ | ||
12 Dies und was ich las in staub’gen | 12 tion, krome tion, kion | 12. ............................ | ||
Lederbänden und in alten | legis mi en disfalantaj | ................................ | ||
Halberloschnen Pergamenten, | pergamenoj kaj volumoj, | ................................ | ||
Will zum Liede sich gestalten. | formu mi al versoj kantaj. | ................................ | ||
13 Nebelbilder steigen dämmernd | 13 Bildoj el pratemp’ nebula | 13. ............................ | ||
Aus der Vorzeit dunklen Tagen; | antaŭ mi nun supreniĝas; | ................................ | ||
Wispern hör’ ich ihre Stimmen, | voĉoj de lament’ kaj ĝojo | ................................ | ||
Freudenlaute, Zürnen, Klagen. | flustre al mi ekaŭdiĝas. | ................................ | ||
14 Männer, die vor tausend Sommern | 14 Viroj, antaŭ mil’ da jaroj | 14. ............................ | ||
Durch den Nethegau geschritten, | tra la Net-distrikt’ irintaj, | ................................ | ||
Heidenleute, Christenleute, | la paganoj, la kristanoj, | ................................ | ||
Was sie lebten, was sie litten; | homoj tie ĉi vivintaj; | ................................ | ||
15 Eines Sachsenjünglings Kämpfe | 15 juna Sakso, malamikon | 15. ............................ | ||
Mit dem Landesfeind, dem Franken, | Frankan kontraŭbatalinta, | ................................ | ||
Und in eigner Brust die schwersten | kun si mem en propra brusto | ................................ | ||
Mit den eigenen Gedanken; | pli obstine luktadinta; | ................................ | ||
16 Einer Jungfrau stilles Weinen, | 16 ploro de virgin’, kolero | 16. ............................ | ||
Einer Greisin finstres Grollen, | morna de maljunulino, | ................................ | ||
Runensang und Racherufe, | runokantoj, venĝovokoj | ................................ | ||
Die aus Weibermund erschollen; | el la buŝo de virino; | ................................ | ||
17 Frommer Mönche weises Walten | 17 laborado de monaĥoj | 17, ............................ | ||
Im Konvent zu Dreizehnlinden, | en Konvent’ Dektritilia, | ................................ | ||
Sanft bemüht durch Lieb’ und Lehre | klopodantaj ame venki | ................................ | ||
Trotz und Wahn zu überwinden; | spiton per agado pia; | ................................ | ||
18 Ihr Hymnen, gottesfrohe, | 18 ĝojaj himnoj de ĉi tiuj, | 18. ............................ | ||
Die bei Tag und Nacht erklangen, | tage, nokte sonadintaj, | ................................ | ||
Die den Sieg des Christenkreuzes | venkon de la Krista kruco | ................................ | ||
Jubelnd in die Berge sangen; | en la montojn jubilintaj; | ................................ | ||
19 Und darein des Waldes Rauschen | 19 susurado de l’ arbaro, | 19. ............................ | ||
Und dazu der Brandung Stöhnen: | surfĝemado eĉ aldone: | ................................ | ||
Alles will zu einem Liede | ĉio ĉi en unu kanton | ................................ | ||
Dumpf und hell zusammentönen. | volas nun kuniĝi sone. | ................................ | ||
20 Sei’s, und sei es euch gesungen, | 20 Estu ĝi por vi kantata, | 20. ............................ | ||
Die ihr wohnt an Ems und Lippe, | homoj el la oriento, | ................................ | ||
Ruhr und Diemel, Neth’ und Emmer: | nordo, sud’ aŭ okcidento: | ................................ | ||
Alle seid ihr edler Sippe; | Estas vi de nobla gento. | ................................ | ||
21 Alle sprecht ihr eine Sprache, | 21 Havas vi ja unu lingvon, | 21. ............................ | ||
Frommer Mutter biedre Söhne, | ĉu malmolan en montaro, | ................................ | ||
Ob sie rauh im Waldgebirge, | aŭ ĉu mola tiu estas, | ................................ | ||
Weich in Sand und Heid’ ertöne. | se vi loĝas ĉe la maro. | ................................ | ||
22 Kinder ihr der Sachsengaue, | 22 Vi infanoj de Saksujo, | 22. ............................ | ||
Nehmt das Beste, was ich habe: | prenu mian etan donon: | ................................ | ||
Gern gereicht, ist unverächtlich | same kiel ne despektu | ................................ | ||
Auch des kleinern Mannes Gabe. | oni la malmultan monon. | ................................ | ||
23 Denkt, ich böt’ euch Heideblumen, | 23 Pensu, ke por vi mi plukis | 23. ............................ | ||
Eine Handvoll, die ich pflückte, | belajn florojn en kamparo, | ................................ | ||
Als mit herbstlich gelben Laube | kiam jam aŭtune flave | ................................ | ||
Sich bereits der Osning schmückte. | sin ornamis la montaro. | ................................ | ||
24 Rügt es nicht, wenn ich den Helden | 24 Se mi pentris la heroon | 24. ............................ | ||
In der Heimat Farben male; | tro hejmlande, tiam sciu, | ................................ | ||
Dünkt er manchmal euch ein Träumer, | ke li estis ja Vestfalo, | ................................ | ||
Nun, er war ja ein Westfale: | kaj revulo estas tiu: | ................................ | ||
25 Zäh, doch bildsam, herb, doch ehrlich, | 25 Malcedema, tamen milda | 25. ............................ | ||
Ganz wie ihr und euresgleichen, | kaj honesta li ja estas, | ................................ | ||
Ganz vom Eisen eurer Berge, | kiel fer’ kaj kverkoj viaj, | ................................ | ||
Ganz vom Holze eurer Eichen. | kiuj ĉiam firmaj restas. | ................................ | ||
26 Heut noch ist bei euch wie nirgend | 26 Ĝis hodiaŭ konserviĝis | 26. ............................ | ||
Väterbrauch und Art zu finden; | la prapatra moro via; | ................................ | ||
Darum sei es euch gesungen, | tial por vi tiu kanto | ................................ | ||
Dieses Lied von Dreizehnlinden. | de l’ Konvent’ Dektritilia! | ................................ | ||
27 Doch ein Uhu murrt dawider: | 27 Sed mokulo grumble plendas: | 27. ............................ | ||
„Rauh sind deines Sanges Töne, | „Ne edifas la rakonto, | ................................ | ||
Und der Netheborn, der dunkle, | kaj la fonto de la Neto | ................................ | ||
Deucht mir kein Hippokrene. | ja ne estas muza fonto. | ................................ | ||
28 Laß das Leiern, laß das Klimpern! | 28 Lasu la gurdadon tedan, | 28. ............................ | ||
O es schafft dir wenig Holdes; | enuigas lir-sonoro; | ................................ | ||
Beßres Klingen, bestes Klingen | pli agrabla al mi ŝajnas | ................................ | ||
Scheint das Klingen mir des Goldes. | la sonoro de la oro. | ................................ | ||
29 Und die eigne Haut zu pflegen, | 29 Por si mem nur zorgu ĉiu, | 29. ............................ | ||
Ist vor allem mir das erste; | flegu li nur haŭton sian; | ................................ | ||
Bau im Garten deine Rüben, | vi kulturu viajn rapojn | ................................ | ||
Bau im Felde deine Gerste! | kaj surkampe grenon vian! | ................................ | ||
30 Laß die schimmligen Scharteken | 30 Lasu vi la volumaĉojn | 30. ............................ | ||
Unterm Kessel rasch verrauchen: | forfumiĝi sub kaldrono: | ................................ | ||
Kohlen sind’s, die wir bedürfen, | nur de karbo, fer’, maŝinoj | ................................ | ||
Dämpfe sind es, die wir brauchen!1) | estas ja al ni bezono. | ................................ | ||
31 All den Wust papierner Träume, | 31 La amasoj putriĝantaj | 31. ............................ | ||
Grubenschätze, die vermodern, | de la sonĝoj surpaperaj, | ................................ | ||
Daß sie endlich nützlich werden, | ke utilu ili fine, | ................................ | ||
Unterm Kessel laß sie lodern! | flamu sub kaldronoj feraj! | ................................ | ||
32 Nur das Einmaleins soll gelten, | 32 Rad’, levilo kaj martelo, | 32. ............................ | ||
Hebel, Walze, Rad und Hammer; | gravas la matematiko; | ................................ | ||
Alles andre, öder Plunder, | malvaloras ja alio, | ................................ | ||
Flackre in der Feuerkammer. | nur validu la tekniko! | ................................ | ||
33 Mag es flackern, mag es flammen, | 33 Flagru, fajro, flamu arde, | 33. ............................ | ||
Daß die Wasser sprühn und zischen | ke la akvoj vaporiĝu, | ................................ | ||
Und der Welt zerrissne Stämme | kaj la gentoj de la mondo | ................................ | ||
Hastig durcheinander mischen; | haste inter si miksiĝu. | ................................ | ||
34 Denn das große Ziel der großen | 34 Ĉar la celo de l’ estonto | 34. ............................ | ||
Zukunft ist die Einerleiheit, | estas ja la unueco; | ................................ | ||
Schrankenloseste Bewegung | senbarila moviĝado | ................................ | ||
Ist die wahre Völkerfreiheit. | estas vera libereco. | ................................ | ||
35 Laß da Klimpern, laß das Leiern, | 35 Lasu do la lir-gurdadon! | 35. ............................ | ||
Wer erfreut sich solchen Schalles? | Kiun tio ĉi ĝojigas? | ................................ | ||
Beßres Klingen, bestes Klingen | La sonoro de l’ metalo | ................................ | ||
Ist das Klingen des Metalles.“ - | multe pli ja plezurigas.“ - | ................................ | ||
36 Gelber Neidhart, alter Uhu, | 36 Mi komprenas vin, mokulo, | 36. ............................ | ||
Wohl versteh’ ich deine Meinung: | olda, morna enviulo; | ................................ | ||
Bist du doch der seelenfrohen | vi ja estas de la bela | ................................ | ||
Gotterlösten Welt Verneinung! | Dia mondo kontraŭulo!4)5) | ................................ | ||
37 O du möchtest sie im Mörser | 37 Volas vi ĝin en pistujo | 37. ............................ | ||
Erst zerstäuben und zerreiben, | disfrotadi kaj polvigi, | ................................ | ||
Um in Tiegel und Retorte | en krisolo kaj retorto | ................................ | ||
Dann den Geist ihr auszutreiben! | poste ĝin senspiritigi! | ................................ | ||
38 O du würfst sie in die Arme | 38 Ĵetus vi ĝin en la faŭkon | 38. ............................ | ||
Gern dem Moloch unsrer Tage, | de l’ moloko ja volonte, | ................................ | ||
Daß sie ganz in Rauch zergehe | ke neniu homo konu | ................................ | ||
Nach Sibyllenwort und Sage! | ĉi belaĵon plu estonte! | ................................ | ||
39 Alte Uhu, gelber Neidhart, | 39 Vi mokulo morna, malgraŭ | 39. ............................ | ||
Mag’s dich ärgern und verdrießen: | viaj mokoj kaj ĉagreno | ................................ | ||
Dennoch grünt ein reicher Garten, | tamen belaj rozoj floras | ................................ | ||
Wo der Menschheit Rosen sprießen. | en la homa florĝardeno. | ................................ | ||
40 Dennoch blüht die weiße Lilie, | 40 Tamen floras sorĉlilio; | 40. ............................ | ||
Und im Grottenheiligtume, | en sankteja groto ia, | ................................ | ||
In des Waldes fernstem Tale | en arbara valo fora, | ................................ | ||
Träumt die stille blaue Blume. | sonĝas ja la flor’ magia. | ................................ | ||
41 Dennoch klingt es aus den Lüften, | 41 Tamen sonas el krepuska | 41. ............................ | ||
Aus des Haines Dämmerungen, | arbareto, el aero, | ................................ | ||
Und die Amsel hat ihr letztes | kaj la merlo ne jam kantis | ................................ | ||
Lied noch lange nicht gesungen; | lastan kanton sur la Tero. | ................................ | ||
42 Und die Nachtigall im Busen, | 42 Kaj la najtingalo kantos | 42. ............................ | ||
Sie wird jubeln, sie wird klagen | plende en la primavero, | ................................ | ||
Jeden Lenz, solang auf Erden | jubilante, dum ankoraŭ | ................................ | ||
Rosen glühn und Herzen schlagen. | batas koroj sur la Tero. | ................................ | ||
Verfasser dieses deutschen Gedichtes ist Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05). | Übersetzung des deutschen Gedichtes "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" von Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) ins Esperanto durch Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, *1938-11-04). | Übersetzung des deutschen Gedichtes "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" von Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) ins Lateinische durch N. N. 26 in 1890 ?. | ||
1) En la originalo tekstas tiu linio: Dämpfe sind’s, die wir gebrauchen! | 2) La Neto estas malgranda rivero enfluanta en la riveron Vezero, kiu fluas tra okcidenta norda Germanio en la Nordan Maron. | |||
3) aŭ eble pli konforme al la originalo kaj laŭ la traduko de Adolph Macho el la jaro 1932: vagi tra l' ĝardeno Dia. (La manuskripto troviĝas en la Esperanto-Muzeo en Vieno. | ||||
4) aŭ eble ankaŭ:\\Mi komprenas ja, mokulo,\\tiun vian opinion;\\ĉar kontraŭas vi la savon\\de la mondo, neas Dion! | ||||
5) aŭ:\\vi ja estas de la mondo\\Di-savita kontraŭulo |