export for printing: portrait (PDF) landscape (PDF) | [show all export formats] |
author [first name] | title | language | publication | id code | last modification | view |
---|---|---|---|---|---|---|
Friedrich Wilhelm Weber | * Dreizehnlinden, Kapitel 3, Auf dem Habichtshofe | German | Arg-232-117 | 2015-02-11 18:29 Manfred | only this remove | |
Manfredo Ratislavo | Dektritilio, ĉapitro 3, Sur la Akcipitra korto | Esperanto | Arg-233-117 | 2015-02-11 18:36 Manfred | only this remove |
Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | |
translated by Manfredo Ratislavo | ||
1. | 1. | |
1 Elmar, Herr vom Habichtshofe, | 1 Diris la sinjor' Elmaro | |
Sprach zu seinem Jagdgesinde: | al ĉasista aro sia: | |
"Gute Meute, gute Beute; | "Vi pendigu la ĉasaĵon | |
Hängt den Bären an die Linde! | al la arbo, la tilia! | |
2 Achtet auf das Waidgeräte | 2 Zorgu por la ĉasilaro | |
Und besorgt die müden Hunde, | kaj la hundoj", li admone | |
Dann euch selbst; mich will bedünken, | diris, "poste vi mem manĝu, | |
Daß euch wohl der Imbiß munde. | la manĝaĵo gustas bone. | |
3 Drauf zerwirkt den braunen Riesen, | 3 Lerte tiam tiu urso | |
Aber mit geschickten Händen! | estu de vi distranĉota, | |
Schont den Pelz; nach Bodinkthorpe | ke la fel' ne difektiĝu, | |
Will ich ihn zum Grafen senden. | estu ĝi al graf' sendota. | |
4 Dem der ungeschlachte Brummer | 4 al la grafo minacita | |
Jüngst die Heimkehr abgeschnitten, | de ĉi tiu best' survoje, | |
Als der Alte mit der Tochter | kiam tiu kun filino | |
Spät vom Eschenberg geritten. | sia hejmen rajdis foje. | |
5 Heute fand er seinen Meister! | 5 Mi hodiaŭ venkis tiun! | |
Stolzer Bursch, er schlug sich wacker, | Brave ĝi ja sin defendis | |
Bis ihm an der Gurgel hingen | kontraŭ mia hundoj, kiuj | |
Greif und Kneif, die grimmen Packer. | al ĝi ĉe la gorĝo pendis.1) | |
6 Traun, ich hätt' ihn laufen lassen, | 6 Mi ja estus domaĝinta | |
Ihn, den Herrn von Wald und Heide, | lin, la reĝon de l' arbaro, | |
Doch dem Wegelagrer stieß ich | sed tranĉile mi mortigis | |
Rasch ins Herz die blanke Scheide. | lin pro lia malbonfaro. | |
7 Mocht' er sich mit Männern zerren, | 7 Se kun viroj aŭ kun hundoj | |
Mocht' er sich mit Hunden necken: | ja batalus li pro io:2) | |
Allzu bärenhafte Laune | Sed timigi knabineton, | |
War's, ein Mädchen zu erschrecken." | tro kaprica estis tio!" | |
8 Elmar grüßte mit der Lanze | 8 Salutinte per la lanco | |
Und, gefolgt von Waidmannsrufen, | Suprensaltis nun Elmaro | |
Sprang er aus dem Kreis der Jäger | al la halo, dum sonadis | |
Schnell hinan des Saales Stufen. | vokoj de la ĉasistaro. | |
9 Höher hob sich heut des Jünglings | 9 Plie nun la brusto larĝa | |
Breite Brust vom frischen Gange, | levis sin de la junulo, | |
Heller war sein blaues Auge, | estis ruĝa lia vango | |
Voller dier gebräunte Wange. | kaj pli hela la okulo. | |
10 Schüttelnd die betauten Locken, | 10 Kapskuante siajn buklojn | |
Schritt er durch die große Halle, | paŝis li tra l' halo ombra, | |
Fast erschreckt vom düstern Schweigen | timetigis liaj paŝoj | |
Und des Schritts verlornem Schalle. | lin en la silento sombra. | |
11 Wo sich einst die schildgewiegte | 11 Kie iam en la domo | |
Falkenbrut des Spiels erfreute, | ludis la idar' petola, | |
Stand am kalten Herd des Hauses | tie ĉe l' malvarma forno | |
Letzter Sproß vereinsamt heute. | staris li nun tute sola. | |
12 Um ihn her, an düstern Wänden | 12 Ĉirkaŭ li, ĉe sombraj muroj, | |
Wisenthörner, Hirschgeweihe, | urskranioj kaj ĉasiloj, | |
Bärenschädeel, Schwert und Lanze, | cervkornaroj, bizonkornoj, | |
Helm und Brünne, Reih' an Reine. | granda aro de armiloj. | |
13 Eichne Säulen, eichne Sparren, | 13 Kverkaj vandoj, kverkaj traboj, | |
Eichner Boden, eichnes Schauer: | kverka planko estis tie, | |
All ein Wald, doch still und öde, | kiel en arbar' soleca | |
All ein Wald in Wintertrauer. | vintra tristo regis ĉie. | |
2. | 2. | |
14 Wo die Brucht durch Schilf und Erlen | 14 Kie fluas tra fragmitoj | |
Rieselt und zum Drosselsange | kaj fraksenoj rivereto | |
Dunkle Runenlaute murmelt, | murmuranta ion, kuŝis | |
Lag der Hof am Hügelhange. | la kortdomoj ĉe monteto | |
15 Unter Linden, unter Ulmen | 15 sub tilioj kaj sub ulmoj, | |
Und des Strohdachs warmen Schwingen, | kun la larĝaj pajltegmentoj | |
Die, mit Lauch und Moos bewachsen, | musk-kovritaj, kiuj ŝirmis | |
Breit und schirmend niederhingen. | kontraŭ ĉiuj fortaj ventoj. | |
16 Bau an Bau. Von bunten Giebeln | 16 Estis ĉevalkapoj lignaj | |
Nickten nach dem Brauch der Alten | sur la gabloj de la domoj, | |
Holzgeschnitzte Pferdeköpfe, | laŭ la moro de l' praavoj, | |
Wicht und Kobold fernzuhalten. | por deteno de la gnomoj. | |
17 Weit erstreckten sich des Hauses | 17 Etendiĝis kampoj, forstoj | |
Kämpe, Wälder, Ackerbreiten; | de la kort' ĝis malproksimo, | |
Bergesfirst und rinnend Wasser | estis akvoj kaj montfirstoj | |
schied die Mark seit Väterzeiten. - | de l' pratemp' terena limo. - | |
18 Als der Wandersturm vom Osten | 18 Kiam la popolmigradoj | |
Über Deutschlands Felder brauste, | ŝtormis el la oriento | |
Volk auf Volk wie Meeresflutener | tra l' germanaj kampoj kiel | |
Zornig durcheinanderzauste; | sur la maro ega vento, | |
19 Als die harten Bernsteinfischer | 19 kiam el la nordo suden | |
Welschlands dunkle Trauben pflückten, | iris la sukcenfiŝistoj, | |
Und des Spessarts rauhe Jäger | la romiajn valoraĵojn | |
Sich mit Römerringen schmückten: | rabis la Spesart-ĉasistoj, | |
20 Unentwegt auf freier Hufe | 20 kiel firmaj kverkoj sidis | |
Grundentsprosssen, grundverwachsen, | sur liberaj grundoj tie | |
Wurzelfest wie seine Eichen | tiu nobla Saksa gento, | |
Saß der edle Stamm der Sachsen. | vivis ĉiam tradicie. | |
21 Stetig bauten sie die Scholle, | 21 Kultivadis ili agrojn, | |
Hüteten auf brauner Heide | paŝtis ŝafojn sur paŝtejoj, | |
Sorgsam Bien' und Schaf und zogen | zorge bredis ili bovojn | |
Rind und Roß auf Trift und Weide. | kaj ĉevalojn sur herbejoj; | |
22 Übten wie die Väter taten, | 22 laŭ prapatra mor' ekzercis | |
Sprung und Wurf und Lanzenbrechen | salton, ĵeton kaj defendon, | |
Oder griffen rasch zum Eisen, | prenis tuj armilon feran, | |
Freveltat und Schimpf zu rächen; | venĝi krimon aŭ ofendon; | |
23 Brauten Met und zechten tapfer, | 23 faris ili medon sian, | |
Trotztene auf der Jagd den Wettern, | ĉasis en arbaroj spite, | |
Und am heil'gen Opferkessel | servis ĉe ofer-kaldronoj | |
Dienten sie den alten Göttern. | la malnovajn diojn rite. | |
24 Stetig auf dem Habichtshofe | 24 Sur la Akcipitra korto, | |
Unter ihres Saales Balken | en la domo familia, | |
An derselben Feuerstätte | loĝis jam la Falkaj filoj | |
Hausten, Sohn auf Sohn, die Falken, | longe, unu post alia, | |
25 Ehrenreich und unverworren, | 25 Maldisturbe kaj honore, | |
Bis am Rhein der Brand erglühte, | ĝis ĉe l' Rejno incendiĝis | |
Der, gewälzt von Berg zu Bergen, | brulo, kiu mont-al-monte | |
Durch die Sachsendörfer sprühte. | tra Saksujo traruliĝis. | |
26 Krieg mit Karl! Die Mütter klagten. | 26 Ho, milit' kun Karl', la Franko! | |
Krieg! Es freuten sich die Aare; | Ho, milit'! Patrinoj plendis. | |
Krieg den Göttern, Krieg den Menschen, | Ho, milit'! Dum tridek jaroj | |
Krieg durch dreißig lange Jahre! | sin Saksujo ja defendis! | |
27 Alfrik, Elmars Vater, brachte | 27 Tre vundiĝis en batal' la | |
Wunden heim und bitt're Schmerzen, | patro de Elmar', doloro | |
Heiße Wunden, tiefe Wunden, | lin turmentis tre, sed plie | |
Doch die tiefste saß im Herzen. | tiu vundo en la koro. | |
28 Machtlos, rechtlos war der Sachse; | 28 Senpotenca kaj senrajta | |
Dreist, wie auf die müden Flanken | estis nun la Saks', la Franko | |
eines speerdurchbohrten Ebers, | tretis lin samkiel lacan | |
Trat auf ihn der Fuß des Franken. | apron kun borita flanko. | |
29 Irmintrud, die Gattin, mischte | 29 La edzino, kiu konis | |
Kundig all der holden Kräfte, | multajn kaj sanigajn teojn, | |
Die in Frucht und Blüte schlafen, | el folioj kaj el floroj, | |
Sanftes Öl und milde Säfte. | miksis sukojn kaj oleojn. | |
30 Swanahild, die greise Drude, | 30 Druidin' murmuris vortojn, | |
Ritzte Runen, Zauberzeichen, | gratis runojn, sorĉajn signojn, | |
Warf die Stäb' und raunte Sprüche, | por forigi la malsanon | |
Gram und Siechtum zu verscheuchen. | ĵetis ŝi la fagajn lignojn. | |
31 Lindern mögen Wurz und Worte | 31 Per radikoj kaj per vortoj | |
Wundenweh und Herzbeschwerde; | mildigeblas ja sufero, | |
Bester Arzt für jeden Jammer | sed plej bona kuracilo | |
Ist die stille, kühle Erde. - | estas tombo en la tero. - | |
32 Auf den Sohn, den frühverwaisten, | 32 Plore la patrino diris | |
Sah die Mutter oft mit Zähren: | al la knabo orfa frue: | |
"Kind, wer wird in Ernst und Liebe | "Kiu ame, serioze | |
Dich belehren und dir wehren?" | vin edukos nun instrue?" | |
33 Tief ins junge Leben grub sie | 33 Abomeni la novaĵojn | |
Tiefen Abscheu vor dem Neuen, | ŝi instruis al l' infano, | |
Mocht' ihr Bruder an der Pader | kvankam ŝin minacis ŝia | |
Mit dem Bischofsstab auch dräuen, | frato, episkop', kristano. | |
34 Badurad, der eifervolle, | 34 La fervora frato, kiun | |
Den es schmerzte und empörte, | indignigis kaj doloris, | |
Daß sein eignes Blut dem Kreuze | ke fratin' rigidanime | |
Starren Sinns den Rücken kehrte. | de la kristanismo foris. | |
35 Und im Wald die greise Drude | 35 La arbara druidino | |
Pries den Heldenruhm der Ahnen; | la heroojn ne forgesis, | |
Götter fürchten, Franken hassen, | diojn timi kaj adori | |
War ihr unablässig Mahnen. - | admonadi ŝi ne ĉesis. - | |
36 Knabenzucht will harte Hände, | 36 Knabeduk' postulas duron. | |
Bald entsandten sie zum fernen | Sendis oni en la foron | |
Bruderstamm den vaterlosen, | al fratgento la orfulon, | |
Maß und Männerbrauch zu lernen. | por ellerni viran moron. | |
37 Gastverwandt dem Haus der Falken, | 37 Gastparenca al la Falka | |
Welterfahren, weitgepriesen, | domo estis Tiatgrimo, | |
War der graue Wodanspriester | pastro de Votan', loĝanta | |
Thiatgrim im Land der Friesen. | en marborda malproksimo. | |
38 All der ernsten Nordlanddenker | 38 Estis propra al ĉi tiu | |
Weisheitsfülle war ihm eigen; | la nordlanda pensopleno, | |
Beides wußt' e: klug zu reden, | sciis tiu diri ion | |
Und was klüger, klug zu schweigen. | aŭ nenion laŭ konveno, | |
39 Elmar staunte, wenn der Alte | 39 runojn montris al Elmaro, | |
Ihn die Runenrätsel lehrte, | aŭskultanta kun admiro, | |
Wenn er ihm gedankenreicher | kiam li klarigis sencon | |
Sprüche tiefen Sinn erklärte: | de tre saĝa iu diro. | |
40 Donars Kämpfe mit den Thursen, | 40 Pri profetaj vortoj mornaj, | |
Walas düstre Prophezeiung, | pri batalo de Donaro, | |
Balders Tod, die Götterdämmrung, | di-pereo, mond-novigo | |
Weltvernichtung, Welterneuung; | li rakontis al Elmaro. | |
41 Oder wenn er ihm entrollte | 41 Li rakontis la sagaojn | |
Meerumrauschte Gudrunsagen, | pri Gudruno, la reĝino, | |
Siegfrieds Tod, Kriemhildens Rache | pri la morto de Sigfrido | |
Und den Zorn des grimmen Hagen. | kaj la venĝ' de Krimhildino. | |
42 Eins nur war Beginn und Ende: | 42 Je l' komenco, je la fino, | |
"Sonder Wanken, sonder Schwanken | ĉiam diris li nur tion: | |
Fluch und Haß dem welschen Feinde, | "Ni malbenu kaj malamu | |
Fluch und Haß dem Gott der Franken!" | tiun Frankon, ties dion!" | |
43 Jahre flohn, der blonde Knabe | 43 Jaroj pasis, plenkreskinta | |
War zum Jüngling aufgeschossen, | estis jam la knab' Falkida, | |
Stark und stattlich, still, doch glühend | maldirema kaj trankvila, | |
Offnen Auges, doch verschlossen. | tamen ankaŭ sciavida. | |
44 Träumend blickt' er oft vom Strande | 44 Ofte li rigardis sonĝe | |
In des Meeres graue Wogen, | en la ondojn de la maro, | |
Träumend nach den Kranichschwärmen, | revis rigardante, kiam | |
Die im Herbst gen Mittag zogen. | suden flugis grua aro. | |
45 Dacht' er an das Los der teuern | 45 Ĉu li pensis je la kora | |
Unterjochten Heimaterde? | mallibera hejma tero? | |
An die Mutter, wie sie einsam | Je l' patrino jen sidanta | |
Trauernd saß am öden Herde? | ĉe la forno sen espero? | |
46 An ein kleinee Frankenmädchen, | 46 Je malgranda knabineto, | |
Das gerettet einst der Knabe | kiun estis li savinta | |
Mit Gefahr des eignen Lebens | el laget', en kiun estis | |
Aus des Weihers feuchtem Grabe? | tiu tiam enfalinta? | |
47 Das mit Lachen und mit Weinen | 47 Kiu lin brakumis ride; | |
Auf den Wangen Blässe, Röte, | pala, ruĝa kaj plorante, | |
Küssend ihn umschlang und leise | lin kisante: "Ho Elmaro, | |
"Elmar, sag es keinem!" flehte? | ne malkaŝu ĝin!" dirante? | |
48 Zwar die Lippe war versiegelt | 48 Sigelitaj estis liaj | |
Und gebannt von sußem Munde, | lipoj ja de la knabino, | |
Doch im Herzen, tief im Herzen | sed la koro ĉiam vokis: | |
Rief es immer: "Hildegunde!" - | "Hildegundo, karulino!" - | |
49 Thiatgrim, der Graubart, murrte: | 49 Tiatgrim', la griza, diris: | |
"Ist der Falk des Käfigs müde? | "Ĉu la Falko estas laca | |
Will ihm länger nicht behagen | de la kaĝ', ne volas resti | |
Meines Hauses träger Friede? | plu en mia domo paca? | |
50 Dort zum Normann mag er fliegen: | 50 Flugu al Torkelo, kiu | |
Thorkell rüstet Krieg den Franken, | nun atakas tiujn Frankojn; | |
Und sein Flügeldrache badet | en haveno la drakŝipoj | |
In der Bucht die finstern Flanken." | banas ja la sombrajn flankojn." | |
51 Wikingsfahrt zum Frankenlande? | 51 Al la Frankoj kun Vikingoj? | |
Rachekampf? Wie Elmar lauschte, | Ŝipveturo venĝoprena? | |
Wie er schnell das Lodenkoller | Kiel li rapide ŝanĝis | |
Mit dem Kettenhemde tauschte! | veston kun ĉemizo ĉena! | |
52 Lustig war's, in Sturmesbrausen | 52 Gaje estis en ŝtormbruo | |
Auf dem Wellenroß zu reiten | rajdi sur la ondĉevalo | |
Sommerlang, und Wund' und Wunde | dumsomere, vund' je vundo, | |
Mit dem Landesfeind zu streiten. | sin mezuri en batalo. | |
53 Wonnig war's, im Föhrensaale | 53 Ja plezuris sidi vintre | |
Winters mit den Bankgenossen | kun kunuloj en pinhaloj, | |
Kämpenweisen still zu horchen, | aŭdi kantojn de kantistoj | |
Die vom Mund des Sängers flossen. | pri herooj kaj bataloj. | |
54 Stumm bei Frauen war der Sachse, | 54 Saĝa estis jena Sakso | |
Kühn in Not und Männerfehde, | en kverelo virdisputa, | |
Klug im Rat, am Tisch bescheiden | sin detenis de drinkado, | |
Mit dem Trinkhorn, mit der Rede. | ĉe virinoj estis muta. | |
55 Manches schöne Nordlandsmädchen | 55 Kelka bela nordanino | |
Sah ihm nach mit holden Blicken, | lin rigardis simpatie, | |
Schritt er, hoch den Kopf, vorüber, | kiam li sen kapsaluto | |
Ohne nur zum Gruß zu nicken. | preteriris mute ie. | |
56 Thoralill, des Wikings Schwester, | 56 La fratino de l' vikingo | |
Stickte Laub- und Blumenranken | brodis florojn kaj foliajn | |
Ins Geweb' und mit den Blumen, | ornamaĵojn en teksaĵon, | |
Mit den Blättern viel Gedanken. | kaj kun tiuj pensojn siajn. | |
57 Kleine Thora. laß das Träumen, | 57 Ĉesu revi, knabineto! | |
Falkenart hat schnelle Flügel; | Falk' ne restas sur la tero. | |
Glaubst du ihn an sichrer Kette, | Se vi kredas lin kaptita, | |
Schweift er über Tal und Hügel. | ĝi jam flugas en aero. | |
58 Hastig über Tal und Hügel | 58 Haste flugis li jam hejmen, | |
Flog er heim, ihn rief der Bote | oni estis lin vokinta | |
Hastig zu der kranken Mutter; | al malsana la patrin; | |
Was er fand, war eine Tote. | sed li trovis ŝin mortinta. | |
Author of this German poem is Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05). | Translation of the German poem "Dreizehnlinden, Kapitel 3, Auf dem Habichtshofe" by Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) into Esperanto by Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, *1938-11-04). | |
1) aŭ: morde ĉe gorĝ' lia pendis. | ||
2) aŭ: batalintus li pro io: |