| export for printing: portrait (PDF) landscape (PDF) | [show all export formats] |
| author [first name] | title | language | publication | id code | last modification | view |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Manfred Retzlaff | Dektritilio, ĉapitro 8, La druidino | Esperanto | Arg-1171-580 | 2012-04-26 09:51 Manfred | only this remove | |
| Friedrich Wilhelm Weber | * Dreizehnlinden, Kapitel 8, Die Drude | German | Arg-1170-580 | 2012-04-22 15:33 Manfred | only this remove |
Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | |
| translated by Manfred Retzlaff | ||
| 1 Stille Nacht im tiefen Walde! | 1 Regis nokto enarbare, | |
| Um der Birken weiße Rinde, | kalmo kaj nenio bruis; | |
| Um der Erlen dunkle Stämme | ĉirkaŭ l’ trunkoj de la arboj | |
| Floß das Mondlicht weich und linde. | milde la lunlumo fluis. | |
| 2 Nur der Bach im Grunde schwatzte, | 2 Nur malsupre en la valo | |
| Von Gesträuch und Ried umdüstert, | babiladis rivereto, | |
| Wie ein Kind im halben Schlummer | kiel flustre, duondorme | |
| Mit sich selber spricht und flüstert. | diras ion infaneto. | |
| 3 Und dazwischen klang der Ente | 3 Foje nur eksonis fore | |
| Heisrer Ruf vom fernen Teiche, | de anaso raŭka krio; | |
| Und zuweilen auf den Rasen | foje oni aŭdis ion, | |
| Fiel die braune Frucht der Eiche. | se de arbo falis io. | |
| 4 Und der Dachs, der frömmste Klausner | 4 Vagis jen la melo, kiu | |
| Von den Waldbewohnern allen, | vivas en arbar’ ermite, | |
| Streifte scheu, die Lichtung meidend, | tra l’ faghaloj, ĉirkaŭiris | |
| Durch der Buchen finstre Hallen. | senarbejojn li evite. | |
| 5 Dort am Hang, zum Nord gerichtet, | 5 Tie, ĉe deklivo norda, | |
| Fern den Straßen und den Steigen, | meze en la sovaĝejo, | |
| Lag verloren eine Höhle | jen situis iu groto, | |
| In der Wildnis ödem Schweigen, | for de ia homloĝejo. | |
| 6 Weit und endlos; nach der Sage | 6 Vasta estis ĝi,senfina; | |
| Einst bewohnt von klugen Schmieden, | iam estis ĝi loĝata | |
| Zwerggeschlecht, das ausgewandert, | laŭ saga’ de nanoj, kiuj | |
| Jetzt verrufen und gemieden. | iris for, nun evitata. | |
| 7 Schaurig war die Kluft, von rauhen | 7 Estis tio lok’ terura, | |
| Felsenknorren überhangen; | kiel pordo de l’ infero; | |
| Um das Torgewölbe schlichen | serpentumis sur la rokoj | |
| Efeuranken, grüne Schlangen; | verdaj ĉiroj de hedero. | |
| 8 Schlangen krochen durch die Spalten, | 8 Serpentumis arbradikoj | |
| Schwarze Schlangen, Wurzelknoten, | tra la fendoj de l’ ravino; | |
| Wo die greise Drude hauste, | kvazaŭmorta, forgesite | |
| Weltvergessen wie die Toten, | loĝis jen la druidino. | |
| 9 Einsam mit dem treuen Hunde, | 9 Sola estis ŝi kun hundo,1) | |
| Einsam mit den alten Göttern, | kun la oldaj dioj, kiuj2) | |
| Die zu ihr in Vogelstimmen | alparolis ŝin en ŝtormoj | |
| Sprachen und in Sturmeswettern. | aŭ en birdo-voĉoj iuj. | |
| 10 An der Quelle vor der Grotte | 10 Ĉe la fonto antaŭ l’ grot’ sen | |
| Saß sie regungslos gekauert, | movo estis ŝi kaŭranta, | |
| Wie ein graues Steingebilde | kiel griza ŝtonfiguro | |
| Über einem Grabe trauert. | super tombo malĝojanta. | |
| 11 Von der Achsel hing ein dunkles | 11 Suben pendis lutra felo | |
| Ottervlies zur Hüfte nieder, | ĝis la kokso, de la kolo; | |
| Ein Gewand von weißer Wolle | kovris ŝiajn membrojn falda | |
| Hüllte faltenreich die Glieder. | vesto ĝis la maleolo. | |
| 12 Träumend saß sie; in der Linken | 12 Sonĝe sidis kun la frunt’ ŝi | |
| Lag die Stirne, ernst und edel, | en maldekstra mano sia, | |
| Tief gefurcht; die Rechte ruhte | dum la dekstra mano kuŝis | |
| Auf des Hundes breitem Schädel. | sur la kap’ de hundo ŝia. | |
| 13 Sinnend saß sie, eine Norne, | 13 Sidis ŝi jen meditante, | |
| eine von en finstern Frauen, | unu el la inoj mornaj, | |
| Die den Born des Wissens schöpfen | kiuj ĉerpas el la fonto | |
| Und den Gang der Zeiten schauen. | de la scio, tiuj Nornaj.3) | |
| 14 Schweiften zu entflohnen Tagen | 14 Ĉu revagis ŝiaj pensoj | |
| Rückwärts eilend die Gedanken, | al la tagoj forfuĝintaj, | |
| Beßre Zeit, eh welsche Rosse | antaŭ ol la Frankoj estis | |
| Aus den Sachsenbächen tranken? | Saksajn landojn konkerintaj? | |
| 15 Was die Seele ihr bewegte, | 15 Ĉu ŝi afliktiĝis pro la | |
| War’s der Gegenwart Bedrängnis? | mizerega nuna stato, | |
| Lag vor ihren Seherblicken | aŭ ĉu antaŭ ŝi vidiĝis | |
| Drohend künftiges Verhängnis? | en estont’ malbona fato? | |
| 16 Doch ihr Wächter knurrt’, es glommen | 16 Grumblis ŝia hundo, glimis | |
| Grünlich seine Augensterne; | de okuloj liaj brilo;4) | |
| Durch des Waldes tiefe Stille | ĉar de malproksime sonis | |
| Hallten Schritte aus der Ferne; | paŝoj tra l’ arbar-trankvilo. | |
| 17 Männerschritte: Elmar nahte; | 17 Jen Elmar’, li ŝin salutis, | |
| Vor der Drude blieb er stehen; | rekte antaŭ ŝi haltante. | |
| Gruß und Gegengruß: „Was willst du?“ | „Kion volas vi?“ ŝi diris, | |
| Sprach sie, ohne aufzusehen. | ŝian kapon ne levante. | |
| 18„Swanahild, du weise Waldfrau, | 18 „Svanahild’, vi saĝulino, | |
| Länger als seit drei Geschlechtern | pli ol tri generaciojn | |
| Warst du hold dem Stamm der Falken, | vi favore ja konsilis | |
| Seinen Söhnen, seinen Töchtern. | niajn Falkajn familiojn. | |
| 19 Längst zu Wodan und zu Freia | 19 Hejmen iris al Votano | |
| Heimgefahren sind sie alle: | kaj al Frejo ĉiuj; domo | |
| Öde steht mein Haus am Hügel, | mia estas forlasita, | |
| Einsam bin ich in der Halle.“ | estas mi soleca homo.“ | |
| 20 „Junger Falk, der Weg ist offen, | 20 „Malfermita al vi estas5) | |
| Der den Freund zum Freunde leitet; | ja la voj’ al amikaro, | |
| Gras und Dorn und Ranken wuchern | sed sur voj’ ne surpaŝata | |
| Auf dem Pfad, den niemand schreitet. | kreskas densa arbustaro. | |
| 21 „Junger Falk, seit manchen Monden | 21 Juna Falko, longe flugis | |
| Flogst du nicht zu meinem Grunde; | vi ne plu al grundo mia; | |
| Fürchtest du des Tages Augen, | ĉu vi timas la tag-lumon, | |
| Daß du kommst zu nächt’ger Stunde? | ke vi venas je hor’ tia? | |
| 22 Dort am Stein, zur Sonnenwende, | 22 Je solstic’, ĉe l’ ŝtono estis6) | |
| Sah ich dich zum letzten Male, | lasta renkontiĝo nia, | |
| Doch vernahm ich wohl von deinem | aŭdis mi pri la enhala | |
| Flügelschlag im Frankensaale, | brava flugil-bato via, | |
| 23 Und wie du dein glatt Gefieder | 23 Ke bruligis viajn plumojn | |
| Arg versengtest in den Flammen.“ - | vi en flamoj.“ - „Tion, kion | |
| „Willst du das, was mir und jedem | homa dev’ ordonas, ĉu vi | |
| Menschenpflicht gebeut, verdammen?“ | volas nun kondamni tion?“ | |
| 24 „Ich verdamme nicht, ich lobe | 24 „Ne kondamnas mi, mi laŭdas | |
| Edle Tat; indes ich meine, | noblan faron, pensas nure: | |
| Was dich trieb in Rauch und Gluten, | kio pelis vin, ne estis | |
| War nicht Menschenpflicht alleine. | tio homa devo pure. | |
| 25 Freier Jäger ward zur Beute, | 25 La ĉasist’ fariĝis predo, | |
| Wilder Falk, er ließ sich zähmen, | kaj la falk’ malsovaĝigi | |
| Blenden mit der Lederkappe, | lasis sin, per leda ĉapo | |
| Mit der Riemenkette lähmen.“ | sin blindigi kaj lamigi.“ | |
| 26 „Sei nicht unhold, strenge Mutter; | 26 „Ho, patrino, vi severa! | |
| Schmach und Unbill zur Genüge | Dolorigas min ja tiaj | |
| Widerfuhr mir bei den andern: | vortoj viaj; jam suferis | |
| Sei nicht herb und laß die Rüge!“ | mi sufiĉe de aliaj!“ | |
| 27 „Weiland rangst du mit dem Bären | 27 „Luktis vi kun urs’ kaj rompis | |
| Und zerknicktest ihm die Knochen: | vi la ostojn ja de tiu: | |
| Hat dich jetzt beim Blumenbrechen, | Ĉu dum flor-rompado pikis | |
| Feiner Knab’, ein Wurm gestochen? | vin insekt’ aŭ vermo iu? | |
| 28 Hat, mit dem du lange spieltest, | 28 Ĉu vi ploras nun, ĉar skrapis | |
| Endlich dich gekratzt das Kätzchen, | fine vin per sia pinta | |
| Und nun siehst du, armer Junge, | ungo la katet’, kun kiu | |
| Weinend auf dein wundes Tätzchen?“ | longe estas vi ludinta?“ | |
| 29 „Mutter, scharf sind deine Worte, | 29 „Akraj estas viaj vortoj; | |
| Schärfer als des Schwertes Hiebe; | luktas ja en mia sino | |
| Doch vernimm: in meiner Seele | unu kontraŭ la alia | |
| Hadern zornig Haß und Liebe. | amo kaj malaminklino.7) | |
| 30 Sprechen muß ich oder sterben! | 30 Mi parolos aŭ mi mortos! | |
| Was ich lange stumm getragen, | Kion mi en mia sino | |
| Einem muß ich’s, und von allen | longe portis, mi ĝin povas | |
| Dir nur, Mutter, kann ich’s klagen. | plendi nur al vi, patrino. | |
| 31 Gib mir Rat, du weise Wala, | 31 Helpu min, min malsanulon, | |
| Kluge Idis, hilf dem Kranken: | min konsilu, saĝulino! | |
| Die ich lieb’, ist eine Christin | Estas, kiun mi nun amas8) | |
| Und die Tochter eines Franken!“ | kristanin’, de Frank’ filino!“ | |
| 32 Und die Drude, aufgerichtet | 32 Jen la druidin’ rektigis | |
| Ihres Leibes Riesenlänge, | sin, profunde ŝi suspiris, | |
| Seufzte tief, und beide Hände | dolorige kaj severe | |
| Hebend, sprach sie schmerzlichstrenge: | jenon al Elmaro diris: | |
| 33 „Elmar, geh, du bist verloren! | 33 „Jam perdita estas vi! Se | |
| Stünd’ in Brand dir Saal und Scheuer, | brulus la haldomo via, | |
| Minder wäre dir verderblich | malpli estus pereiga | |
| Jene Glut als dieses Feuer. | jena brul’ ol fajro tia. | |
| 34 Geh: du gehst zum schwarzen Grafen, | 34 Iru al la Franka grafo, | |
| Geh: du gehst zum Sachsenhasser, | ke vin tiu kristanigu, | |
| Beugst dem Kreuz den stolzen Nacken, | antaŭ l’ kruco vi vin klinu | |
| Beugst den Kopf dem Christenwasser. | kaj per akvo vin baptigu. | |
| 35 Hast du unsrer blonden Jungfraun | 35 Ĉu ne opiniis digna | |
| Keine wert genug gehalten, | vi el virgulinoj niaj | |
| Deines Hofes, deiner Halle, | iun zorgi pie por la | |
| Deines Herdes fromm zu walten?“ | dom’ kaj stal’ kaj korto viaj?“ | |
| 36 Er darauf: „Die Göttermutter | 36 Diris li: „La dipatrino | |
| Wägt die Freuden und die Schmerzen; | pesas ĝojojn kaj dolorojn; | |
| Wie der Wind die Wasserwellen | kiel vento akvo-ondojn | |
| Leitet sie die Menschenherzen. | ŝi kondukas la hom-korojn. | |
| 38 Denkst du nicht des alten Liedes, | 37 Ĉu memoras vi je l’ kant’ pri | |
| das wir oft gesungen haben, | Svanahildo, la aminda, | |
| Wie einst Swanahild, die schöne, | kiu ploris - ni ĝin ofte | |
| Weint’ um einen Wendenknaben, | kantis - pri junulo Vinda. 9) | |
| 39 Weint’ um einen Wendenknaben, | 38 Dronis tiu Vinda knabo, | |
| Der verging im Eis der Elbe? | ŝi priploris sian amon; | |
| Lieb’ ich außerhalb des Stammes, | amas mi nun ekstertribe, | |
| Tat nicht Swanahild dasselbe?“ | ĉu ne faris ŝi la samon?“ | |
| 39 Traurig sank das Haupt der Alten: | 39 Ŝi mallevis sian kapon: | |
| „Bitter ist es, lang zu leben; | „Jarojn vidis mir fordrivi, | |
| Dunkle Jahre, Reih’ an Reihe | mi malhelon antaŭvidas; | |
| Les’ ich auf den Runenstäben; | triste estas longe vivi. | |
| 40 Älter als der Wald, ich kannte | 40 Ol la altaj kverkoj tie | |
| Schon als Eicheln jene Eichen, | estas mi jam pli maljuna, | |
| Graue Hünen, deren Häupter | kiuj multajn jarojn kreskis | |
| Jetzt bis in die Wolken reichen. | ĝis ilia alto nuna. | |
| 41 Unverstanden wie die Sage, | 41 Estas mi jam prae aĝa, 10) | |
| Überalt und fremd im Neuen, | fremda en la novaj aĵoj, | |
| Gleich ich einem morschen Stumpfe | mi egalas al kaduka | |
| Zwischen frühlingsgrünen Maien. | trunko inter maj-verdaĵoj. | |
| 42 Schlummerschwer sind meine Augen, | 42 Laca estas mi jam ege; | |
| Wandermüde meine Füße; | baldaŭ mi pro mortmalsano | |
| Aus den Sachsengauen bring’ ich | el Saksuj’ salutojn lastajn | |
| Wodan bald die letzten Grüße. | portos al la di’ Votano. | |
| 43 Götterschicksal, Menschenschicksal | 43 Dia sorto, homa sorto | |
| Ist auf ew’gen Rat gegründet: | estas antaŭdecidita: | |
| Einer bleibt und herrscht. - Dir aber | Unu restas, regas. - Via | |
| Hätt’ ich Beßres gern verkündet. | vojo estas destinita. | |
| 44 Geh, ich höre meine Boten, | 44 Iru! Aŭdas en la arboj | |
| Die sich in den Wipfeln regen: | mi jam mesaĝiston mian: | |
| Auf des Waldes düstern Pfaden | Sur arbaraj padoj sombraj | |
| Tritt das Schicksal dir entgegen!“ - | vi renkontos faton vian!“ - | |
| 45 Elmar ging. - In Wolkenschleiern | 45 Iris nun Elmar’. - La luno | |
| Hatte sich der Mond verborgen; | kaŝis sin post nub-kurteno; | |
| Tropfen rauschten auf die Blätter, | pluvo-gutoj susuradis, | |
| Grau und trübe kam der Morgen. | grize venis la mateno. | |
| 46 Sonder Rat, mit schwerem Mute | 46 Sen konsol’, melankolie | |
| Schritt der Jüngling durch die Loden, | tra l’ arbar’ li iris tiam; | |
| Nie so einsam und vergessen, | tiom fremda kaj soleca 11) | |
| Nie so fremd auf eignem Boden. | li sin sentis ja neniam. | |
| 47 Was die Wala sprach, das dunkle | 47 Kion diris la Valino, 12) | |
| Rätselwort, wie soll er’s fassen? | kiel li komprenu tion? | |
| Meint sie Götter, die ihm zürnen? - | Ĉu ŝi celis malamikon? - | |
| Meint sie Menschen, die ihn hassen? - | Ĉu koleran iun dion? - | |
| 48 Geh nur, Elmar; holde Mächte | 48 Iru vi nur! Bonaj fortoj 13) | |
| Sind dir nah auf allen Wegen: | ankaŭ gardos vin estonte: | |
| Auf des Waldes grünen Pfaden | Sur arbaraj padoj iras | |
| Tritt das Schicksal dir entgegen. | vi al via fat’ renkonte. | |
| Author of this German poem is Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05). | Translation of the German poem "Dreizehnlinden, Kapitel 8, Die Drude" by Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) into Esperanto by Manfred Retzlaff (*1938-11-04). | |
| 1) aŭ: \\Solis ŝi kun sia hundo,\\ŝi kun siaj dioj solis,\\kiuj en birdvoĉoj kun ŝi\\aŭ en ŝtormveter' parolis. | ||
| 2) aŭ: \\sola kun la dioj, kiuj | ||
| 3) La Nornoj (vidu PIV) estas laŭ la ĝermana mitologio diinoj, kiuj destinas la sorton de la homoj, ili korespondas al la Parcoj de la greka mitologio. | ||
| 4) aŭ:\\verde lia okul-brilo; | ||
| 5) aŭ:\\Malfermita al vi estas\\ja la vojo al-amika,\\ sed sur vojo ne paŝata\\kreskas arbustaro pika. | ||
| 6) aŭ:\\Ĉe l' ofero-ŝton' okazis | ||
| 7) aŭ:\\„Akraj estas viaj vortoj;\\luktas ja en mia koro\\unu kontraŭ la alia\\amo kaj malamfervoro. | ||
| 8) aŭ:\\Estas tiu, kiun amas\\mi, de l' Franka graf' filino!" | ||
| 9) Vindoj aŭ Vendoj estas alia nomoj por la Slavoj. La Germanoj (kaj verŝajne ankaŭ iliaj antaŭuloj, la ĝermanaj triboj) nomis siajn orientajn najbarojn tiel, en la germana lingvo: Wenden. | ||
| 10) aŭ:\\Estas mi sagao-aĝa, | ||
| 11) aŭ:\\tiom sola, forgesita\\estis li ĝis nun neniam. | ||
| 12) Laŭ la ĝermana mitologio estics Wala, esperante: Valino, la nomo de iu profetino aŭ ĝenerale profetino. | ||
| 13) aŭ:\\Iru vi, Elmaro! Bonaj\\fortoj gardos vin estonte: |