poezio.net - Poem

author [first name]	title	language	publication	id code	last modification	view
Manfredo Ratislavo	Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto	Esperanto		Arg-228-114	2014-04-18 18:28 Manfred	only this remove
Friedrich Wilhelm Weber	* Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau	German		Arg-227-114	2014-04-18 18:36 Manfred	only this remove
N. N. 26	Tredecim tiliae, cantus primus	Latin	1890 ?	Arg-1169-114	2012-04-02 22:23 mgr	only this remove

Friedrich Wilhelm Weber, Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau	Friedrich Wilhelm Weber, Tredecim tiliae, cantus primus	Friedrich Wilhelm Weber, Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto

	translated by N. N. 26	translated by Manfredo Ratislavo

		Neto²⁾

1 Wonnig ist’s, in Frühlingstagen	1. Juvat ambulare vere	1 Rave estas, en printempo
Nach dem Wanderstab zu greifen	Verna prata permigrare,	kun migradbastono sia
Und, den Blumenstrauß am Hute,	Floribus vestire comas	kaj floreto ĉe l’ ĉapelo
Gottes Garten zu durchstreifen.	Hortum Dei perlustrare.	iri tra l’ ĝardeno Dia.³⁾

2 Oben ziehn die weißen Wolken,	2. Nubes altae volant alte,	2 Supre iras blankaj nuboj,
Unten gehn die blauen Bäche,	Rivi manant argentosi;	sube riveretoj klaraj,
Schön in neuen Kleidern prangen	Nova veste lactant arva,	nove vestis sin herbejoj
Waldeshöh’ und Wiesenfläche.	Saltus frondent nemorosi.	kaj altaĵoj montarbaraj.

3 Auf die Bleiche bringt das Mädchen,	3. Quod hiberna nocte nevit,	3 Blankigejen portas ino,
Was der Winterfleiß gesponnen,	It puella persolare,	kion ŝpinis ŝi sur rado,
Und dem Hain erzählt die Amsel,	Merula, quod clam discebat,	enarbuste kantas merlo
Was im Schnee sie still ersonnen.	Luco gestit decantare.	post dumvintra silentado.

4 Sind es auch die alten Töne,	4. Quamvis nota cantilena	4 Kvankam estas ja malnovaj
Die bekannten, längst vertrauten,	Sit cantata, decantata,	kantoj, longe jam konataj,
Doch die Bleicherinnen lauschen	Est puellae tamen suavis,	la knabinoj aŭskultadas
Gern den süßen, lieben Lauten.	Semper dulcis, semper grata.	je la sonoj tre amataj;

5 Gern den süßen, lieben Lauten,	5. Semper dulcis, semper grata	5 je la sonoj tre amataj,
Die in Berg und Tal erklingen;	Valles personat et colles;	super mont’ kaj val’ sonantaj;
Hirtenbub’ und Köhlerknabe	Et auscultans lactus puer	karbfaristoj kaj paŝtistoj
Horchen auf um mitzusingen;	Comitatur modos molles.	ekaŭskultas kunkantantaj;

6 Mitzusingen frisch und freudig	6. Molles modos, quos hibernae	6 ekaŭskultas kunkantantaj
Nach des Winters langen Schmerzen;	Moestae noctes reticebant;	post la longaj vintraj horoj;
All die halbvergeßnen Lieder	Reviviscant cantus laeti	preskaŭ forgesitaj kantoj
Werden wach im Menschenherzen.	Nunc in sinu, qui latebant.	revekiĝas en la koroj.

7 Halbvergeßne alte Lieder	7. Obsoletum modulamen	7 Preskaŭ forgesitaj kantoj
Werden wach in meiner Seele:	Hoc et illud sonat vivum,	revekiĝas nun en mia
Hätt’ ich nur, sie auszusingen,	Ut vox merulae canora	menso, kanti volus ilin,
Wilde Amsel, deine Kehle! -	Melos meum sit festivum.	merlo, mi per gorĝo via!

8 Was die Linde mir erzählte,	8. Rami quercus tiliaeque,	8 Tion, kion susurante
Was der Eichengipfel rauschte,	Quae narrabant clandestina	rakontadis la tilioj,
Wenn ich abends ihrer Blätter	Et arcana mihi verba	kiam mi la paroladojn
Heimlichen Gesprächen lauschte;	Hora sacra vespertina.	subaŭskultis de l’ folioj;

9 Was die muntern Bäche schwatzten	9. Rivi celeri decursu	9 kion al mi riveretoj
Hastig im Bergunterrennen,	Murmurantes, non tacentes;	babiladis kuregantaj
Wilde Knaben, die nicht schweigen	Laeti pueri sedere	de la montoj kiel knaboj,
Und nicht ruhig sitzen können;	Et silere non ferentes.	resti loke ne povantaj;

10 Was die Zwerge mir vertrauten,	10. Inter frandos sedi rerum	10 kion en arbaroj foraj
Die in fernen Waldrevieren	Auscultator arcanarum,	al mi konfidintaj estas
Still in Spalten und in Klüften	Quos in aurem crediderunt,	nanoj, kiuj en rokfendoj
Ihren kleinen Haushalt führen;	Mihi numina silvarum.	vivas kaj dumvive restas;

11 Was auf mondbeglänztem Anger	11. ............................	11 kion lispis al mi elfoj
Ich die Elben lispeln hörte;	................................	sur herbejoj lunumitaj;
Was mich des ergrauten Steines	................................	kion min instruis ŝtonoj
Moosumgrünte Inschrift lehrte;	................................	grizaj kaj de musk’ kovritaj;

12 Dies und was ich las in staub’gen	12. ............................	12 tion, krome tion, kion
Lederbänden und in alten	................................	legis mi en disfalantaj
Halberloschnen Pergamenten,	................................	pergamenoj kaj volumoj,
Will zum Liede sich gestalten.	................................	formu mi al versoj kantaj.

13 Nebelbilder steigen dämmernd	13. ............................	13 Bildoj el pratemp’ nebula
Aus der Vorzeit dunklen Tagen;	................................	antaŭ mi nun supreniĝas;
Wispern hör’ ich ihre Stimmen,	................................	voĉoj de lament’ kaj ĝojo
Freudenlaute, Zürnen, Klagen.	................................	flustre al mi ekaŭdiĝas.

14 Männer, die vor tausend Sommern	14. ............................	14 Viroj, antaŭ mil’ da jaroj
Durch den Nethegau geschritten,	................................	tra la Net-distrikt’ irintaj,
Heidenleute, Christenleute,	................................	la paganoj, la kristanoj,
Was sie lebten, was sie litten;	................................	homoj tie ĉi vivintaj;

15 Eines Sachsenjünglings Kämpfe	15. ............................	15 juna Sakso, malamikon
Mit dem Landesfeind, dem Franken,	................................	Frankan kontraŭbatalinta,
Und in eigner Brust die schwersten	................................	kun si mem en propra brusto
Mit den eigenen Gedanken;	................................	pli obstine luktadinta;

16 Einer Jungfrau stilles Weinen,	16. ............................	16 ploro de virgin’, kolero
Einer Greisin finstres Grollen,	................................	morna de maljunulino,
Runensang und Racherufe,	................................	runokantoj, venĝovokoj
Die aus Weibermund erschollen;	................................	el la buŝo de virino;

17 Frommer Mönche weises Walten	17, ............................	17 laborado de monaĥoj
Im Konvent zu Dreizehnlinden,	................................	en Konvent’ Dektritilia,
Sanft bemüht durch Lieb’ und Lehre	................................	klopodantaj ame venki
Trotz und Wahn zu überwinden;	................................	spiton per agado pia;

18 Ihr Hymnen, gottesfrohe,	18. ............................	18 ĝojaj himnoj de ĉi tiuj,
Die bei Tag und Nacht erklangen,	................................	tage, nokte sonadintaj,
Die den Sieg des Christenkreuzes	................................	venkon de la Krista kruco
Jubelnd in die Berge sangen;	................................	en la montojn jubilintaj;

19 Und darein des Waldes Rauschen	19. ............................	19 susurado de l’ arbaro,
Und dazu der Brandung Stöhnen:	................................	surfĝemado eĉ aldone:
Alles will zu einem Liede	................................	ĉio ĉi en unu kanton
Dumpf und hell zusammentönen.	................................	volas nun kuniĝi sone.

20 Sei’s, und sei es euch gesungen,	20. ............................	20 Estu ĝi por vi kantata,
Die ihr wohnt an Ems und Lippe,	................................	homoj el la oriento,
Ruhr und Diemel, Neth’ und Emmer:	................................	nordo, sud’ aŭ okcidento:
Alle seid ihr edler Sippe;	................................	Estas vi de nobla gento.

21 Alle sprecht ihr eine Sprache,	21. ............................	21 Havas vi ja unu lingvon,
Frommer Mutter biedre Söhne,	................................	ĉu malmolan en montaro,
Ob sie rauh im Waldgebirge,	................................	aŭ ĉu mola tiu estas,
Weich in Sand und Heid’ ertöne.	................................	se vi loĝas ĉe la maro.

22 Kinder ihr der Sachsengaue,	22. ............................	22 Vi infanoj de Saksujo,
Nehmt das Beste, was ich habe:	................................	prenu mian etan donon:
Gern gereicht, ist unverächtlich	................................	same kiel ne despektu
Auch des kleinern Mannes Gabe.	................................	oni la malmultan monon.

23 Denkt, ich böt’ euch Heideblumen,	23. ............................	23 Pensu, ke por vi mi plukis
Eine Handvoll, die ich pflückte,	................................	belajn florojn en kamparo,
Als mit herbstlich gelben Laube	................................	kiam jam aŭtune flave
Sich bereits der Osning schmückte.	................................	sin ornamis la montaro.

24 Rügt es nicht, wenn ich den Helden	24. ............................	24 Se mi pentris la heroon
In der Heimat Farben male;	................................	tro hejmlande, tiam sciu,
Dünkt er manchmal euch ein Träumer,	................................	ke li estis ja Vestfalo,
Nun, er war ja ein Westfale:	................................	kaj revulo estas tiu:

25 Zäh, doch bildsam, herb, doch ehrlich,	25. ............................	25 Malcedema, tamen milda
Ganz wie ihr und euresgleichen,	................................	kaj honesta li ja estas,
Ganz vom Eisen eurer Berge,	................................	kiel fer’ kaj kverkoj viaj,
Ganz vom Holze eurer Eichen.	................................	kiuj ĉiam firmaj restas.

26 Heut noch ist bei euch wie nirgend	26. ............................	26 Ĝis hodiaŭ konserviĝis
Väterbrauch und Art zu finden;	................................	la prapatra moro via;
Darum sei es euch gesungen,	................................	tial por vi tiu kanto
Dieses Lied von Dreizehnlinden.	................................	de l’ Konvent’ Dektritilia!

27 Doch ein Uhu murrt dawider:	27. ............................	27 Sed mokulo grumble plendas:
„Rauh sind deines Sanges Töne,	................................	„Ne edifas la rakonto,
Und der Netheborn, der dunkle,	................................	kaj la fonto de la Neto
Deucht mir kein Hippokrene.	................................	ja ne estas muza fonto.

28 Laß das Leiern, laß das Klimpern!	28. ............................	28 Lasu la gurdadon tedan,
O es schafft dir wenig Holdes;	................................	enuigas lir-sonoro;
Beßres Klingen, bestes Klingen	................................	pli agrabla al mi ŝajnas
Scheint das Klingen mir des Goldes.	................................	la sonoro de la oro.

29 Und die eigne Haut zu pflegen,	29. ............................	29 Por si mem nur zorgu ĉiu,
Ist vor allem mir das erste;	................................	flegu li nur haŭton sian;
Bau im Garten deine Rüben,	................................	vi kulturu viajn rapojn
Bau im Felde deine Gerste!	................................	kaj surkampe grenon vian!

30 Laß die schimmligen Scharteken	30. ............................	30 Lasu vi la volumaĉojn
Unterm Kessel rasch verrauchen:	................................	forfumiĝi sub kaldrono:
Kohlen sind’s, die wir bedürfen,	................................	nur de karbo, fer’, maŝinoj
Dämpfe sind es, die wir brauchen!¹⁾	................................	estas ja al ni bezono.

31 All den Wust papierner Träume,	31. ............................	31 La amasoj putriĝantaj
Grubenschätze, die vermodern,	................................	de la sonĝoj surpaperaj,
Daß sie endlich nützlich werden,	................................	ke utilu ili fine,
Unterm Kessel laß sie lodern!	................................	flamu sub kaldronoj feraj!

32 Nur das Einmaleins soll gelten,	32. ............................	32 Rad’, levilo kaj martelo,
Hebel, Walze, Rad und Hammer;	................................	gravas la matematiko;
Alles andre, öder Plunder,	................................	malvaloras ja alio,
Flackre in der Feuerkammer.	................................	nur validu la tekniko!

33 Mag es flackern, mag es flammen,	33. ............................	33 Flagru, fajro, flamu arde,
Daß die Wasser sprühn und zischen	................................	ke la akvoj vaporiĝu,
Und der Welt zerrissne Stämme	................................	kaj la gentoj de la mondo
Hastig durcheinander mischen;	................................	haste inter si miksiĝu.

34 Denn das große Ziel der großen	34. ............................	34 Ĉar la celo de l’ estonto
Zukunft ist die Einerleiheit,	................................	estas ja la unueco;
Schrankenloseste Bewegung	................................	senbarila moviĝado
Ist die wahre Völkerfreiheit.	................................	estas vera libereco.

35 Laß da Klimpern, laß das Leiern,	35. ............................	35 Lasu do la lir-gurdadon!
Wer erfreut sich solchen Schalles?	................................	Kiun tio ĉi ĝojigas?
Beßres Klingen, bestes Klingen	................................	La sonoro de l’ metalo
Ist das Klingen des Metalles.“ -	................................	multe pli ja plezurigas.“ -

36 Gelber Neidhart, alter Uhu,	36. ............................	36 Mi komprenas vin, mokulo,
Wohl versteh’ ich deine Meinung:	................................	olda, morna enviulo;
Bist du doch der seelenfrohen	................................	vi ja estas de la bela
Gotterlösten Welt Verneinung!	................................	Dia mondo kontraŭulo!⁴⁾⁵⁾

37 O du möchtest sie im Mörser	37. ............................	37 Volas vi ĝin en pistujo
Erst zerstäuben und zerreiben,	................................	disfrotadi kaj polvigi,
Um in Tiegel und Retorte	................................	en krisolo kaj retorto
Dann den Geist ihr auszutreiben!	................................	poste ĝin senspiritigi!

38 O du würfst sie in die Arme	38. ............................	38 Ĵetus vi ĝin en la faŭkon
Gern dem Moloch unsrer Tage,	................................	de l’ moloko ja volonte,
Daß sie ganz in Rauch zergehe	................................	ke neniu homo konu
Nach Sibyllenwort und Sage!	................................	ĉi belaĵon plu estonte!

39 Alte Uhu, gelber Neidhart,	39. ............................	39 Vi mokulo morna, malgraŭ
Mag’s dich ärgern und verdrießen:	................................	viaj mokoj kaj ĉagreno
Dennoch grünt ein reicher Garten,	................................	tamen belaj rozoj floras
Wo der Menschheit Rosen sprießen.	................................	en la homa florĝardeno.

40 Dennoch blüht die weiße Lilie,	40. ............................	40 Tamen floras sorĉlilio;
Und im Grottenheiligtume,	................................	en sankteja groto ia,
In des Waldes fernstem Tale	................................	en arbara valo fora,
Träumt die stille blaue Blume.	................................	sonĝas ja la flor’ magia.

41 Dennoch klingt es aus den Lüften,	41. ............................	41 Tamen sonas el krepuska
Aus des Haines Dämmerungen,	................................	arbareto, el aero,
Und die Amsel hat ihr letztes	................................	kaj la merlo ne jam kantis
Lied noch lange nicht gesungen;	................................	lastan kanton sur la Tero.

42 Und die Nachtigall im Busen,	42. ............................	42 Kaj la najtingalo kantos
Sie wird jubeln, sie wird klagen	................................	plende en la primavero,
Jeden Lenz, solang auf Erden	................................	jubilante, dum ankoraŭ
Rosen glühn und Herzen schlagen.	................................	batas koroj sur la Tero.

Author of this German poem is Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05).	Translation of the German poem "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" by Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) into Latin by N. N. 26 on 1890 ?.	Translation of the German poem "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" by Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, 1813-12-25 - †1894-04.05) into Esperanto by Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, 1938-11-04).

1) En la originalo tekstas tiu linio: Dämpfe sind’s, die wir gebrauchen!		2) La Neto estas malgranda rivero enfluanta en la riveron Vezero, kiu fluas tra okcidenta norda Germanio en la Nordan Maron.
		3) aŭ eble pli konforme al la originalo kaj laŭ la traduko de Adolph Macho el la jaro 1932: vagi tra l' ĝardeno Dia. (La manuskripto troviĝas en la Esperanto-Muzeo en Vieno.
		4) aŭ eble ankaŭ:\\Mi komprenas ja, mokulo,\\tiun vian opinion;\\ĉar kontraŭas vi la savon\\de la mondo, neas Dion!
		5) aŭ:\\vi ja estas de la mondo\\Di-savita kontraŭulo

Friedrich Wilhelm Weber,Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau

Friedrich Wilhelm Weber,Tredecim tiliae, cantus primus

Friedrich Wilhelm Weber,Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto

Friedrich Wilhelm Weber,
Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau

Friedrich Wilhelm Weber,
Tredecim tiliae, cantus primus

Friedrich Wilhelm Weber,
Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto