zum Ausdrucken exportieren: Hochformat (PDF) Querformat (PDF) | [alle Exportformate zeigen] |
Verfasser [Vorname] | Titel | Sprache | Erscheinung | Kennung | letzte Änderung | Ansicht |
---|---|---|---|---|---|---|
Manfredo Ratislavo | Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto | Esperanto | Arg-228-114 | 2014-04-18 18:28 Manfred | nur diese entfernen | |
Friedrich Wilhelm Weber | * Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau | Deutsch | Arg-227-114 | 2014-04-18 18:36 Manfred | nur diese entfernen | |
N. N. 26 | Tredecim tiliae, cantus primus | Latein | 1890 ? | Arg-1169-114 | 2012-04-02 22:23 mgr | nur diese entfernen |
Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | ||
übersetzt von Manfredo Ratislavo | übersetzt von N. N. 26 | |||
Neto1) | ||||
1 Rave estas, en printempo | 1. Juvat ambulare vere | 1 Wonnig ist’s, in Frühlingstagen | ||
kun migradbastono sia | Verna prata permigrare, | Nach dem Wanderstab zu greifen | ||
kaj floreto ĉe l’ ĉapelo | Floribus vestire comas | Und, den Blumenstrauß am Hute, | ||
iri tra l’ ĝardeno Dia.2) | Hortum Dei perlustrare. | Gottes Garten zu durchstreifen. | ||
2 Supre iras blankaj nuboj, | 2. Nubes altae volant alte, | 2 Oben ziehn die weißen Wolken, | ||
sube riveretoj klaraj, | Rivi manant argentosi; | Unten gehn die blauen Bäche, | ||
nove vestis sin herbejoj | Nova veste lactant arva, | Schön in neuen Kleidern prangen | ||
kaj altaĵoj montarbaraj. | Saltus frondent nemorosi. | Waldeshöh’ und Wiesenfläche. | ||
3 Blankigejen portas ino, | 3. Quod hiberna nocte nevit, | 3 Auf die Bleiche bringt das Mädchen, | ||
kion ŝpinis ŝi sur rado, | It puella persolare, | Was der Winterfleiß gesponnen, | ||
enarbuste kantas merlo | Merula, quod clam discebat, | Und dem Hain erzählt die Amsel, | ||
post dumvintra silentado. | Luco gestit decantare. | Was im Schnee sie still ersonnen. | ||
4 Kvankam estas ja malnovaj | 4. Quamvis nota cantilena | 4 Sind es auch die alten Töne, | ||
kantoj, longe jam konataj, | Sit cantata, decantata, | Die bekannten, längst vertrauten, | ||
la knabinoj aŭskultadas | Est puellae tamen suavis, | Doch die Bleicherinnen lauschen | ||
je la sonoj tre amataj; | Semper dulcis, semper grata. | Gern den süßen, lieben Lauten. | ||
5 je la sonoj tre amataj, | 5. Semper dulcis, semper grata | 5 Gern den süßen, lieben Lauten, | ||
super mont’ kaj val’ sonantaj; | Valles personat et colles; | Die in Berg und Tal erklingen; | ||
karbfaristoj kaj paŝtistoj | Et auscultans lactus puer | Hirtenbub’ und Köhlerknabe | ||
ekaŭskultas kunkantantaj; | Comitatur modos molles. | Horchen auf um mitzusingen; | ||
6 ekaŭskultas kunkantantaj | 6. Molles modos, quos hibernae | 6 Mitzusingen frisch und freudig | ||
post la longaj vintraj horoj; | Moestae noctes reticebant; | Nach des Winters langen Schmerzen; | ||
preskaŭ forgesitaj kantoj | Reviviscant cantus laeti | All die halbvergeßnen Lieder | ||
revekiĝas en la koroj. | Nunc in sinu, qui latebant. | Werden wach im Menschenherzen. | ||
7 Preskaŭ forgesitaj kantoj | 7. Obsoletum modulamen | 7 Halbvergeßne alte Lieder | ||
revekiĝas nun en mia | Hoc et illud sonat vivum, | Werden wach in meiner Seele: | ||
menso, kanti volus ilin, | Ut vox merulae canora | Hätt’ ich nur, sie auszusingen, | ||
merlo, mi per gorĝo via! | Melos meum sit festivum. | Wilde Amsel, deine Kehle! - | ||
8 Tion, kion susurante | 8. Rami quercus tiliaeque, | 8 Was die Linde mir erzählte, | ||
rakontadis la tilioj, | Quae narrabant clandestina | Was der Eichengipfel rauschte, | ||
kiam mi la paroladojn | Et arcana mihi verba | Wenn ich abends ihrer Blätter | ||
subaŭskultis de l’ folioj; | Hora sacra vespertina. | Heimlichen Gesprächen lauschte; | ||
9 kion al mi riveretoj | 9. Rivi celeri decursu | 9 Was die muntern Bäche schwatzten | ||
babiladis kuregantaj | Murmurantes, non tacentes; | Hastig im Bergunterrennen, | ||
de la montoj kiel knaboj, | Laeti pueri sedere | Wilde Knaben, die nicht schweigen | ||
resti loke ne povantaj; | Et silere non ferentes. | Und nicht ruhig sitzen können; | ||
10 kion en arbaroj foraj | 10. Inter frandos sedi rerum | 10 Was die Zwerge mir vertrauten, | ||
al mi konfidintaj estas | Auscultator arcanarum, | Die in fernen Waldrevieren | ||
nanoj, kiuj en rokfendoj | Quos in aurem crediderunt, | Still in Spalten und in Klüften | ||
vivas kaj dumvive restas; | Mihi numina silvarum. | Ihren kleinen Haushalt führen; | ||
11 kion lispis al mi elfoj | 11. ............................ | 11 Was auf mondbeglänztem Anger | ||
sur herbejoj lunumitaj; | ................................ | Ich die Elben lispeln hörte; | ||
kion min instruis ŝtonoj | ................................ | Was mich des ergrauten Steines | ||
grizaj kaj de musk’ kovritaj; | ................................ | Moosumgrünte Inschrift lehrte; | ||
12 tion, krome tion, kion | 12. ............................ | 12 Dies und was ich las in staub’gen | ||
legis mi en disfalantaj | ................................ | Lederbänden und in alten | ||
pergamenoj kaj volumoj, | ................................ | Halberloschnen Pergamenten, | ||
formu mi al versoj kantaj. | ................................ | Will zum Liede sich gestalten. | ||
13 Bildoj el pratemp’ nebula | 13. ............................ | 13 Nebelbilder steigen dämmernd | ||
antaŭ mi nun supreniĝas; | ................................ | Aus der Vorzeit dunklen Tagen; | ||
voĉoj de lament’ kaj ĝojo | ................................ | Wispern hör’ ich ihre Stimmen, | ||
flustre al mi ekaŭdiĝas. | ................................ | Freudenlaute, Zürnen, Klagen. | ||
14 Viroj, antaŭ mil’ da jaroj | 14. ............................ | 14 Männer, die vor tausend Sommern | ||
tra la Net-distrikt’ irintaj, | ................................ | Durch den Nethegau geschritten, | ||
la paganoj, la kristanoj, | ................................ | Heidenleute, Christenleute, | ||
homoj tie ĉi vivintaj; | ................................ | Was sie lebten, was sie litten; | ||
15 juna Sakso, malamikon | 15. ............................ | 15 Eines Sachsenjünglings Kämpfe | ||
Frankan kontraŭbatalinta, | ................................ | Mit dem Landesfeind, dem Franken, | ||
kun si mem en propra brusto | ................................ | Und in eigner Brust die schwersten | ||
pli obstine luktadinta; | ................................ | Mit den eigenen Gedanken; | ||
16 ploro de virgin’, kolero | 16. ............................ | 16 Einer Jungfrau stilles Weinen, | ||
morna de maljunulino, | ................................ | Einer Greisin finstres Grollen, | ||
runokantoj, venĝovokoj | ................................ | Runensang und Racherufe, | ||
el la buŝo de virino; | ................................ | Die aus Weibermund erschollen; | ||
17 laborado de monaĥoj | 17, ............................ | 17 Frommer Mönche weises Walten | ||
en Konvent’ Dektritilia, | ................................ | Im Konvent zu Dreizehnlinden, | ||
klopodantaj ame venki | ................................ | Sanft bemüht durch Lieb’ und Lehre | ||
spiton per agado pia; | ................................ | Trotz und Wahn zu überwinden; | ||
18 ĝojaj himnoj de ĉi tiuj, | 18. ............................ | 18 Ihr Hymnen, gottesfrohe, | ||
tage, nokte sonadintaj, | ................................ | Die bei Tag und Nacht erklangen, | ||
venkon de la Krista kruco | ................................ | Die den Sieg des Christenkreuzes | ||
en la montojn jubilintaj; | ................................ | Jubelnd in die Berge sangen; | ||
19 susurado de l’ arbaro, | 19. ............................ | 19 Und darein des Waldes Rauschen | ||
surfĝemado eĉ aldone: | ................................ | Und dazu der Brandung Stöhnen: | ||
ĉio ĉi en unu kanton | ................................ | Alles will zu einem Liede | ||
volas nun kuniĝi sone. | ................................ | Dumpf und hell zusammentönen. | ||
20 Estu ĝi por vi kantata, | 20. ............................ | 20 Sei’s, und sei es euch gesungen, | ||
homoj el la oriento, | ................................ | Die ihr wohnt an Ems und Lippe, | ||
nordo, sud’ aŭ okcidento: | ................................ | Ruhr und Diemel, Neth’ und Emmer: | ||
Estas vi de nobla gento. | ................................ | Alle seid ihr edler Sippe; | ||
21 Havas vi ja unu lingvon, | 21. ............................ | 21 Alle sprecht ihr eine Sprache, | ||
ĉu malmolan en montaro, | ................................ | Frommer Mutter biedre Söhne, | ||
aŭ ĉu mola tiu estas, | ................................ | Ob sie rauh im Waldgebirge, | ||
se vi loĝas ĉe la maro. | ................................ | Weich in Sand und Heid’ ertöne. | ||
22 Vi infanoj de Saksujo, | 22. ............................ | 22 Kinder ihr der Sachsengaue, | ||
prenu mian etan donon: | ................................ | Nehmt das Beste, was ich habe: | ||
same kiel ne despektu | ................................ | Gern gereicht, ist unverächtlich | ||
oni la malmultan monon. | ................................ | Auch des kleinern Mannes Gabe. | ||
23 Pensu, ke por vi mi plukis | 23. ............................ | 23 Denkt, ich böt’ euch Heideblumen, | ||
belajn florojn en kamparo, | ................................ | Eine Handvoll, die ich pflückte, | ||
kiam jam aŭtune flave | ................................ | Als mit herbstlich gelben Laube | ||
sin ornamis la montaro. | ................................ | Sich bereits der Osning schmückte. | ||
24 Se mi pentris la heroon | 24. ............................ | 24 Rügt es nicht, wenn ich den Helden | ||
tro hejmlande, tiam sciu, | ................................ | In der Heimat Farben male; | ||
ke li estis ja Vestfalo, | ................................ | Dünkt er manchmal euch ein Träumer, | ||
kaj revulo estas tiu: | ................................ | Nun, er war ja ein Westfale: | ||
25 Malcedema, tamen milda | 25. ............................ | 25 Zäh, doch bildsam, herb, doch ehrlich, | ||
kaj honesta li ja estas, | ................................ | Ganz wie ihr und euresgleichen, | ||
kiel fer’ kaj kverkoj viaj, | ................................ | Ganz vom Eisen eurer Berge, | ||
kiuj ĉiam firmaj restas. | ................................ | Ganz vom Holze eurer Eichen. | ||
26 Ĝis hodiaŭ konserviĝis | 26. ............................ | 26 Heut noch ist bei euch wie nirgend | ||
la prapatra moro via; | ................................ | Väterbrauch und Art zu finden; | ||
tial por vi tiu kanto | ................................ | Darum sei es euch gesungen, | ||
de l’ Konvent’ Dektritilia! | ................................ | Dieses Lied von Dreizehnlinden. | ||
27 Sed mokulo grumble plendas: | 27. ............................ | 27 Doch ein Uhu murrt dawider: | ||
„Ne edifas la rakonto, | ................................ | „Rauh sind deines Sanges Töne, | ||
kaj la fonto de la Neto | ................................ | Und der Netheborn, der dunkle, | ||
ja ne estas muza fonto. | ................................ | Deucht mir kein Hippokrene. | ||
28 Lasu la gurdadon tedan, | 28. ............................ | 28 Laß das Leiern, laß das Klimpern! | ||
enuigas lir-sonoro; | ................................ | O es schafft dir wenig Holdes; | ||
pli agrabla al mi ŝajnas | ................................ | Beßres Klingen, bestes Klingen | ||
la sonoro de la oro. | ................................ | Scheint das Klingen mir des Goldes. | ||
29 Por si mem nur zorgu ĉiu, | 29. ............................ | 29 Und die eigne Haut zu pflegen, | ||
flegu li nur haŭton sian; | ................................ | Ist vor allem mir das erste; | ||
vi kulturu viajn rapojn | ................................ | Bau im Garten deine Rüben, | ||
kaj surkampe grenon vian! | ................................ | Bau im Felde deine Gerste! | ||
30 Lasu vi la volumaĉojn | 30. ............................ | 30 Laß die schimmligen Scharteken | ||
forfumiĝi sub kaldrono: | ................................ | Unterm Kessel rasch verrauchen: | ||
nur de karbo, fer’, maŝinoj | ................................ | Kohlen sind’s, die wir bedürfen, | ||
estas ja al ni bezono. | ................................ | Dämpfe sind es, die wir brauchen!5) | ||
31 La amasoj putriĝantaj | 31. ............................ | 31 All den Wust papierner Träume, | ||
de la sonĝoj surpaperaj, | ................................ | Grubenschätze, die vermodern, | ||
ke utilu ili fine, | ................................ | Daß sie endlich nützlich werden, | ||
flamu sub kaldronoj feraj! | ................................ | Unterm Kessel laß sie lodern! | ||
32 Rad’, levilo kaj martelo, | 32. ............................ | 32 Nur das Einmaleins soll gelten, | ||
gravas la matematiko; | ................................ | Hebel, Walze, Rad und Hammer; | ||
malvaloras ja alio, | ................................ | Alles andre, öder Plunder, | ||
nur validu la tekniko! | ................................ | Flackre in der Feuerkammer. | ||
33 Flagru, fajro, flamu arde, | 33. ............................ | 33 Mag es flackern, mag es flammen, | ||
ke la akvoj vaporiĝu, | ................................ | Daß die Wasser sprühn und zischen | ||
kaj la gentoj de la mondo | ................................ | Und der Welt zerrissne Stämme | ||
haste inter si miksiĝu. | ................................ | Hastig durcheinander mischen; | ||
34 Ĉar la celo de l’ estonto | 34. ............................ | 34 Denn das große Ziel der großen | ||
estas ja la unueco; | ................................ | Zukunft ist die Einerleiheit, | ||
senbarila moviĝado | ................................ | Schrankenloseste Bewegung | ||
estas vera libereco. | ................................ | Ist die wahre Völkerfreiheit. | ||
35 Lasu do la lir-gurdadon! | 35. ............................ | 35 Laß da Klimpern, laß das Leiern, | ||
Kiun tio ĉi ĝojigas? | ................................ | Wer erfreut sich solchen Schalles? | ||
La sonoro de l’ metalo | ................................ | Beßres Klingen, bestes Klingen | ||
multe pli ja plezurigas.“ - | ................................ | Ist das Klingen des Metalles.“ - | ||
36 Mi komprenas vin, mokulo, | 36. ............................ | 36 Gelber Neidhart, alter Uhu, | ||
olda, morna enviulo; | ................................ | Wohl versteh’ ich deine Meinung: | ||
vi ja estas de la bela | ................................ | Bist du doch der seelenfrohen | ||
Dia mondo kontraŭulo!3)4) | ................................ | Gotterlösten Welt Verneinung! | ||
37 Volas vi ĝin en pistujo | 37. ............................ | 37 O du möchtest sie im Mörser | ||
disfrotadi kaj polvigi, | ................................ | Erst zerstäuben und zerreiben, | ||
en krisolo kaj retorto | ................................ | Um in Tiegel und Retorte | ||
poste ĝin senspiritigi! | ................................ | Dann den Geist ihr auszutreiben! | ||
38 Ĵetus vi ĝin en la faŭkon | 38. ............................ | 38 O du würfst sie in die Arme | ||
de l’ moloko ja volonte, | ................................ | Gern dem Moloch unsrer Tage, | ||
ke neniu homo konu | ................................ | Daß sie ganz in Rauch zergehe | ||
ĉi belaĵon plu estonte! | ................................ | Nach Sibyllenwort und Sage! | ||
39 Vi mokulo morna, malgraŭ | 39. ............................ | 39 Alte Uhu, gelber Neidhart, | ||
viaj mokoj kaj ĉagreno | ................................ | Mag’s dich ärgern und verdrießen: | ||
tamen belaj rozoj floras | ................................ | Dennoch grünt ein reicher Garten, | ||
en la homa florĝardeno. | ................................ | Wo der Menschheit Rosen sprießen. | ||
40 Tamen floras sorĉlilio; | 40. ............................ | 40 Dennoch blüht die weiße Lilie, | ||
en sankteja groto ia, | ................................ | Und im Grottenheiligtume, | ||
en arbara valo fora, | ................................ | In des Waldes fernstem Tale | ||
sonĝas ja la flor’ magia. | ................................ | Träumt die stille blaue Blume. | ||
41 Tamen sonas el krepuska | 41. ............................ | 41 Dennoch klingt es aus den Lüften, | ||
arbareto, el aero, | ................................ | Aus des Haines Dämmerungen, | ||
kaj la merlo ne jam kantis | ................................ | Und die Amsel hat ihr letztes | ||
lastan kanton sur la Tero. | ................................ | Lied noch lange nicht gesungen; | ||
42 Kaj la najtingalo kantos | 42. ............................ | 42 Und die Nachtigall im Busen, | ||
plende en la primavero, | ................................ | Sie wird jubeln, sie wird klagen | ||
jubilante, dum ankoraŭ | ................................ | Jeden Lenz, solang auf Erden | ||
batas koroj sur la Tero. | ................................ | Rosen glühn und Herzen schlagen. | ||
Übersetzung des deutschen Gedichtes "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" von Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) ins Esperanto durch Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, *1938-11-04). | Übersetzung des deutschen Gedichtes "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" von Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) ins Lateinische durch N. N. 26 in 1890 ?. | Verfasser dieses deutschen Gedichtes ist Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05). | ||
1) La Neto estas malgranda rivero enfluanta en la riveron Vezero, kiu fluas tra okcidenta norda Germanio en la Nordan Maron. | 5) En la originalo tekstas tiu linio: Dämpfe sind’s, die wir gebrauchen! | |||
2) aŭ eble pli konforme al la originalo kaj laŭ la traduko de Adolph Macho el la jaro 1932: vagi tra l' ĝardeno Dia. (La manuskripto troviĝas en la Esperanto-Muzeo en Vieno. | ||||
3) aŭ eble ankaŭ:\\Mi komprenas ja, mokulo,\\tiun vian opinion;\\ĉar kontraŭas vi la savon\\de la mondo, neas Dion! | ||||
4) aŭ:\\vi ja estas de la mondo\\Di-savita kontraŭulo |