| eksporti for presado: vertikala formato (PDF) kverformato (PDF) | montru ĉiujn eksport-formatojn |
| verkinto [voknomo] | titolo | lingvo | publikigo | identiga kodo | lasta modifo | aspekto |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Manfredo Ratislavo | Dektritilio, ĉapitro 1, El la distrikto de la Neto | Esperanto | Arg-228-114 | 2014-04-18 18:28 Manfred | nur tiun forigu | |
| Friedrich Wilhelm Weber | * Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau | Germana | Arg-227-114 | 2014-04-18 18:36 Manfred | nur tiun forigu | |
| N. N. 26 | Tredecim tiliae, cantus primus | Latina | 1890 ? | Arg-1169-114 | 2012-04-02 22:23 mgr | nur tiun aldonu |
Friedrich Wilhelm Weber, | Friedrich Wilhelm Weber, | |
| tradukita de Manfredo Ratislavo | ||
| Neto2) | ||
| 1 Wonnig ist’s, in Frühlingstagen | 1 Rave estas, en printempo | |
| Nach dem Wanderstab zu greifen | kun migradbastono sia | |
| Und, den Blumenstrauß am Hute, | kaj floreto ĉe l’ ĉapelo | |
| Gottes Garten zu durchstreifen. | iri tra l’ ĝardeno Dia.3) | |
| 2 Oben ziehn die weißen Wolken, | 2 Supre iras blankaj nuboj, | |
| Unten gehn die blauen Bäche, | sube riveretoj klaraj, | |
| Schön in neuen Kleidern prangen | nove vestis sin herbejoj | |
| Waldeshöh’ und Wiesenfläche. | kaj altaĵoj montarbaraj. | |
| 3 Auf die Bleiche bringt das Mädchen, | 3 Blankigejen portas ino, | |
| Was der Winterfleiß gesponnen, | kion ŝpinis ŝi sur rado, | |
| Und dem Hain erzählt die Amsel, | enarbuste kantas merlo | |
| Was im Schnee sie still ersonnen. | post dumvintra silentado. | |
| 4 Sind es auch die alten Töne, | 4 Kvankam estas ja malnovaj | |
| Die bekannten, längst vertrauten, | kantoj, longe jam konataj, | |
| Doch die Bleicherinnen lauschen | la knabinoj aŭskultadas | |
| Gern den süßen, lieben Lauten. | je la sonoj tre amataj; | |
| 5 Gern den süßen, lieben Lauten, | 5 je la sonoj tre amataj, | |
| Die in Berg und Tal erklingen; | super mont’ kaj val’ sonantaj; | |
| Hirtenbub’ und Köhlerknabe | karbfaristoj kaj paŝtistoj | |
| Horchen auf um mitzusingen; | ekaŭskultas kunkantantaj; | |
| 6 Mitzusingen frisch und freudig | 6 ekaŭskultas kunkantantaj | |
| Nach des Winters langen Schmerzen; | post la longaj vintraj horoj; | |
| All die halbvergeßnen Lieder | preskaŭ forgesitaj kantoj | |
| Werden wach im Menschenherzen. | revekiĝas en la koroj. | |
| 7 Halbvergeßne alte Lieder | 7 Preskaŭ forgesitaj kantoj | |
| Werden wach in meiner Seele: | revekiĝas nun en mia | |
| Hätt’ ich nur, sie auszusingen, | menso, kanti volus ilin, | |
| Wilde Amsel, deine Kehle! - | merlo, mi per gorĝo via! | |
| 8 Was die Linde mir erzählte, | 8 Tion, kion susurante | |
| Was der Eichengipfel rauschte, | rakontadis la tilioj, | |
| Wenn ich abends ihrer Blätter | kiam mi la paroladojn | |
| Heimlichen Gesprächen lauschte; | subaŭskultis de l’ folioj; | |
| 9 Was die muntern Bäche schwatzten | 9 kion al mi riveretoj | |
| Hastig im Bergunterrennen, | babiladis kuregantaj | |
| Wilde Knaben, die nicht schweigen | de la montoj kiel knaboj, | |
| Und nicht ruhig sitzen können; | resti loke ne povantaj; | |
| 10 Was die Zwerge mir vertrauten, | 10 kion en arbaroj foraj | |
| Die in fernen Waldrevieren | al mi konfidintaj estas | |
| Still in Spalten und in Klüften | nanoj, kiuj en rokfendoj | |
| Ihren kleinen Haushalt führen; | vivas kaj dumvive restas; | |
| 11 Was auf mondbeglänztem Anger | 11 kion lispis al mi elfoj | |
| Ich die Elben lispeln hörte; | sur herbejoj lunumitaj; | |
| Was mich des ergrauten Steines | kion min instruis ŝtonoj | |
| Moosumgrünte Inschrift lehrte; | grizaj kaj de musk’ kovritaj; | |
| 12 Dies und was ich las in staub’gen | 12 tion, krome tion, kion | |
| Lederbänden und in alten | legis mi en disfalantaj | |
| Halberloschnen Pergamenten, | pergamenoj kaj volumoj, | |
| Will zum Liede sich gestalten. | formu mi al versoj kantaj. | |
| 13 Nebelbilder steigen dämmernd | 13 Bildoj el pratemp’ nebula | |
| Aus der Vorzeit dunklen Tagen; | antaŭ mi nun supreniĝas; | |
| Wispern hör’ ich ihre Stimmen, | voĉoj de lament’ kaj ĝojo | |
| Freudenlaute, Zürnen, Klagen. | flustre al mi ekaŭdiĝas. | |
| 14 Männer, die vor tausend Sommern | 14 Viroj, antaŭ mil’ da jaroj | |
| Durch den Nethegau geschritten, | tra la Net-distrikt’ irintaj, | |
| Heidenleute, Christenleute, | la paganoj, la kristanoj, | |
| Was sie lebten, was sie litten; | homoj tie ĉi vivintaj; | |
| 15 Eines Sachsenjünglings Kämpfe | 15 juna Sakso, malamikon | |
| Mit dem Landesfeind, dem Franken, | Frankan kontraŭbatalinta, | |
| Und in eigner Brust die schwersten | kun si mem en propra brusto | |
| Mit den eigenen Gedanken; | pli obstine luktadinta; | |
| 16 Einer Jungfrau stilles Weinen, | 16 ploro de virgin’, kolero | |
| Einer Greisin finstres Grollen, | morna de maljunulino, | |
| Runensang und Racherufe, | runokantoj, venĝovokoj | |
| Die aus Weibermund erschollen; | el la buŝo de virino; | |
| 17 Frommer Mönche weises Walten | 17 laborado de monaĥoj | |
| Im Konvent zu Dreizehnlinden, | en Konvent’ Dektritilia, | |
| Sanft bemüht durch Lieb’ und Lehre | klopodantaj ame venki | |
| Trotz und Wahn zu überwinden; | spiton per agado pia; | |
| 18 Ihr Hymnen, gottesfrohe, | 18 ĝojaj himnoj de ĉi tiuj, | |
| Die bei Tag und Nacht erklangen, | tage, nokte sonadintaj, | |
| Die den Sieg des Christenkreuzes | venkon de la Krista kruco | |
| Jubelnd in die Berge sangen; | en la montojn jubilintaj; | |
| 19 Und darein des Waldes Rauschen | 19 susurado de l’ arbaro, | |
| Und dazu der Brandung Stöhnen: | surfĝemado eĉ aldone: | |
| Alles will zu einem Liede | ĉio ĉi en unu kanton | |
| Dumpf und hell zusammentönen. | volas nun kuniĝi sone. | |
| 20 Sei’s, und sei es euch gesungen, | 20 Estu ĝi por vi kantata, | |
| Die ihr wohnt an Ems und Lippe, | homoj el la oriento, | |
| Ruhr und Diemel, Neth’ und Emmer: | nordo, sud’ aŭ okcidento: | |
| Alle seid ihr edler Sippe; | Estas vi de nobla gento. | |
| 21 Alle sprecht ihr eine Sprache, | 21 Havas vi ja unu lingvon, | |
| Frommer Mutter biedre Söhne, | ĉu malmolan en montaro, | |
| Ob sie rauh im Waldgebirge, | aŭ ĉu mola tiu estas, | |
| Weich in Sand und Heid’ ertöne. | se vi loĝas ĉe la maro. | |
| 22 Kinder ihr der Sachsengaue, | 22 Vi infanoj de Saksujo, | |
| Nehmt das Beste, was ich habe: | prenu mian etan donon: | |
| Gern gereicht, ist unverächtlich | same kiel ne despektu | |
| Auch des kleinern Mannes Gabe. | oni la malmultan monon. | |
| 23 Denkt, ich böt’ euch Heideblumen, | 23 Pensu, ke por vi mi plukis | |
| Eine Handvoll, die ich pflückte, | belajn florojn en kamparo, | |
| Als mit herbstlich gelben Laube | kiam jam aŭtune flave | |
| Sich bereits der Osning schmückte. | sin ornamis la montaro. | |
| 24 Rügt es nicht, wenn ich den Helden | 24 Se mi pentris la heroon | |
| In der Heimat Farben male; | tro hejmlande, tiam sciu, | |
| Dünkt er manchmal euch ein Träumer, | ke li estis ja Vestfalo, | |
| Nun, er war ja ein Westfale: | kaj revulo estas tiu: | |
| 25 Zäh, doch bildsam, herb, doch ehrlich, | 25 Malcedema, tamen milda | |
| Ganz wie ihr und euresgleichen, | kaj honesta li ja estas, | |
| Ganz vom Eisen eurer Berge, | kiel fer’ kaj kverkoj viaj, | |
| Ganz vom Holze eurer Eichen. | kiuj ĉiam firmaj restas. | |
| 26 Heut noch ist bei euch wie nirgend | 26 Ĝis hodiaŭ konserviĝis | |
| Väterbrauch und Art zu finden; | la prapatra moro via; | |
| Darum sei es euch gesungen, | tial por vi tiu kanto | |
| Dieses Lied von Dreizehnlinden. | de l’ Konvent’ Dektritilia! | |
| 27 Doch ein Uhu murrt dawider: | 27 Sed mokulo grumble plendas: | |
| „Rauh sind deines Sanges Töne, | „Ne edifas la rakonto, | |
| Und der Netheborn, der dunkle, | kaj la fonto de la Neto | |
| Deucht mir kein Hippokrene. | ja ne estas muza fonto. | |
| 28 Laß das Leiern, laß das Klimpern! | 28 Lasu la gurdadon tedan, | |
| O es schafft dir wenig Holdes; | enuigas lir-sonoro; | |
| Beßres Klingen, bestes Klingen | pli agrabla al mi ŝajnas | |
| Scheint das Klingen mir des Goldes. | la sonoro de la oro. | |
| 29 Und die eigne Haut zu pflegen, | 29 Por si mem nur zorgu ĉiu, | |
| Ist vor allem mir das erste; | flegu li nur haŭton sian; | |
| Bau im Garten deine Rüben, | vi kulturu viajn rapojn | |
| Bau im Felde deine Gerste! | kaj surkampe grenon vian! | |
| 30 Laß die schimmligen Scharteken | 30 Lasu vi la volumaĉojn | |
| Unterm Kessel rasch verrauchen: | forfumiĝi sub kaldrono: | |
| Kohlen sind’s, die wir bedürfen, | nur de karbo, fer’, maŝinoj | |
| Dämpfe sind es, die wir brauchen!1) | estas ja al ni bezono. | |
| 31 All den Wust papierner Träume, | 31 La amasoj putriĝantaj | |
| Grubenschätze, die vermodern, | de la sonĝoj surpaperaj, | |
| Daß sie endlich nützlich werden, | ke utilu ili fine, | |
| Unterm Kessel laß sie lodern! | flamu sub kaldronoj feraj! | |
| 32 Nur das Einmaleins soll gelten, | 32 Rad’, levilo kaj martelo, | |
| Hebel, Walze, Rad und Hammer; | gravas la matematiko; | |
| Alles andre, öder Plunder, | malvaloras ja alio, | |
| Flackre in der Feuerkammer. | nur validu la tekniko! | |
| 33 Mag es flackern, mag es flammen, | 33 Flagru, fajro, flamu arde, | |
| Daß die Wasser sprühn und zischen | ke la akvoj vaporiĝu, | |
| Und der Welt zerrissne Stämme | kaj la gentoj de la mondo | |
| Hastig durcheinander mischen; | haste inter si miksiĝu. | |
| 34 Denn das große Ziel der großen | 34 Ĉar la celo de l’ estonto | |
| Zukunft ist die Einerleiheit, | estas ja la unueco; | |
| Schrankenloseste Bewegung | senbarila moviĝado | |
| Ist die wahre Völkerfreiheit. | estas vera libereco. | |
| 35 Laß da Klimpern, laß das Leiern, | 35 Lasu do la lir-gurdadon! | |
| Wer erfreut sich solchen Schalles? | Kiun tio ĉi ĝojigas? | |
| Beßres Klingen, bestes Klingen | La sonoro de l’ metalo | |
| Ist das Klingen des Metalles.“ - | multe pli ja plezurigas.“ - | |
| 36 Gelber Neidhart, alter Uhu, | 36 Mi komprenas vin, mokulo, | |
| Wohl versteh’ ich deine Meinung: | olda, morna enviulo; | |
| Bist du doch der seelenfrohen | vi ja estas de la bela | |
| Gotterlösten Welt Verneinung! | Dia mondo kontraŭulo!4)5) | |
| 37 O du möchtest sie im Mörser | 37 Volas vi ĝin en pistujo | |
| Erst zerstäuben und zerreiben, | disfrotadi kaj polvigi, | |
| Um in Tiegel und Retorte | en krisolo kaj retorto | |
| Dann den Geist ihr auszutreiben! | poste ĝin senspiritigi! | |
| 38 O du würfst sie in die Arme | 38 Ĵetus vi ĝin en la faŭkon | |
| Gern dem Moloch unsrer Tage, | de l’ moloko ja volonte, | |
| Daß sie ganz in Rauch zergehe | ke neniu homo konu | |
| Nach Sibyllenwort und Sage! | ĉi belaĵon plu estonte! | |
| 39 Alte Uhu, gelber Neidhart, | 39 Vi mokulo morna, malgraŭ | |
| Mag’s dich ärgern und verdrießen: | viaj mokoj kaj ĉagreno | |
| Dennoch grünt ein reicher Garten, | tamen belaj rozoj floras | |
| Wo der Menschheit Rosen sprießen. | en la homa florĝardeno. | |
| 40 Dennoch blüht die weiße Lilie, | 40 Tamen floras sorĉlilio; | |
| Und im Grottenheiligtume, | en sankteja groto ia, | |
| In des Waldes fernstem Tale | en arbara valo fora, | |
| Träumt die stille blaue Blume. | sonĝas ja la flor’ magia. | |
| 41 Dennoch klingt es aus den Lüften, | 41 Tamen sonas el krepuska | |
| Aus des Haines Dämmerungen, | arbareto, el aero, | |
| Und die Amsel hat ihr letztes | kaj la merlo ne jam kantis | |
| Lied noch lange nicht gesungen; | lastan kanton sur la Tero. | |
| 42 Und die Nachtigall im Busen, | 42 Kaj la najtingalo kantos | |
| Sie wird jubeln, sie wird klagen | plende en la primavero, | |
| Jeden Lenz, solang auf Erden | jubilante, dum ankoraŭ | |
| Rosen glühn und Herzen schlagen. | batas koroj sur la Tero. | |
| Verkinto de tiu ĉi Germana poemo estas Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05). | Traduko de la Germana poemo "Dreizehnlinden, Kapitel 1, Aus dem Nethegau" de Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05) en Esperanton de Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, *1938-11-04). | |
| 1) En la originalo tekstas tiu linio: Dämpfe sind’s, die wir gebrauchen! | 2) La Neto estas malgranda rivero enfluanta en la riveron Vezero, kiu fluas tra okcidenta norda Germanio en la Nordan Maron. | |
| 3) aŭ eble pli konforme al la originalo kaj laŭ la traduko de Adolph Macho el la jaro 1932: vagi tra l' ĝardeno Dia. (La manuskripto troviĝas en la Esperanto-Muzeo en Vieno. | ||
| 4) aŭ eble ankaŭ:\\Mi komprenas ja, mokulo,\\tiun vian opinion;\\ĉar kontraŭas vi la savon\\de la mondo, neas Dion! | ||
| 5) aŭ:\\vi ja estas de la mondo\\Di-savita kontraŭulo |